Δραματική θα είναι εικόνα της Ελλάδας τα επόμενα χρόνια σε ό,τι αφορά την ηλικιακή σύνθεση του πληθυσμού, το μέγεθος της απασχόλησης, το ΑΕΠ (δυνητικό και πραγματικό), την παραγωγικότητα της εργασίας και τους δείκτες οικονομικής εξάρτησης. Οι τελευταίοι, μάλιστα, οι οποίοι είναι πολύ κρίσιμοι για τη μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα του ασφαλιστικού – συνταξιοδοτικού συστήματος της χώρας επιδεινώνονται μέχρι το 2020.
Μόνη εξαίρεση στα κακά μαντάτα για την Ελλάδα είναι το προσδόκιμο ζωής των κατοίκων της χώρας το οποίο θα αυξάνεται.
Αυτό αποκαλύπτει η Έκθεση Γήρανσης που εξέδωσε η Κομισιόν για τις 28 χώρες-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Ιδιαίτερα άσχημη θα είναι η κατάσταση μέχρι το 2025-2030. Ο ρυθμός γονιμότητας θα βρίσκεται λίγο πάνω από το μηδέν, οι ηλικιωμένοι θα αυξάνονται σε σχέση με τους νέους, η ροή των μεταναστών θα συνθλιβεί, το ΑΕΠ θα μειώνεται, η απασχόληση και η παραγωγικότητα εργασίας θα κατρακυλούν. Την ίδια στιγμή, σύμφωνα με την τελευταία έκθεση γήρανσης του 2015, επιδεινώνονται οι δείκτες οικονομικής εξάρτησης, μιας και οι ηλικιωμένοι σε σχέση με το εργατικό δυναμικό θα αυξηθούν το 2020 περισσότερο από όσο αναμενόταν το 2012.
Πιο αναλυτικά το Αgeing Report 2015 (Έκθεση γήρανσης) της Ευρωπαϊκής Επιτροπής προβλέπει για την Ελλάδα τα ακόλουθα για την περίοδο 2013-60:
•Ο ρυθμός γονιμότητας θα αυξηθεί κατά 0,2%.
•Το προσδόκιμο ζωής κατά τη γέννηση θα αυξηθεί κατά 6,9% για τους άντρες και κατά 5,7% για τις γυναίκες.
•Το προσδόκιμο ζωής στα 65 θα αυξηθεί κατά 4,7% για τους άντρες και κατά 4,6% για τις γυναίκες.
•Η καθαρή ροή μετανάστευσης προς τη χώρα θα αυξηθεί κατά 20.600. Αξίζει, όμως να σημειωθεί πως καθ΄ όλη την περίοδο 2013-2035 η εν λόγω ροή θα μειώνεται. Συγκεκριμένα, το 2013 μειώθηκε κατά 15.900, το 2015 (σ.σ. σε σχέση με το 2013) θα μειωθεί κατά 21.300, το 2020 (σε σχέση με το 2013) κατά 22.300, το 2025 κατά 17.100, το 2030 κατά 10.000 και το 2035 θα μειωθεί κατά 3.200. Με άλλα λόγια, η καθαρή ροή μετανάστευσης θα αρχίσει να αντιστρέφεται από τα πολύ αρνητικά πρόσημα θα μετά το… 2025.
•Με άλλα λόγια, η καθαρή ροή μετανάστευσης θα αρχίσει να αντιστρέφεται από τα πολύ αρνητικά πρόσημα θα μετά το… 2025.
•Ο πληθυσμό της χώρας θα μειωθεί κατά 2,5% το 2060 σε σχέση με το 2013. Η μείωση αυτή θα αρχίσει να φαίνεται από το 2020, οπότε ο πληθυσμός θα πέσει στα 10,7 εκατομμύρια από τα 11 εκατομμύρια που βρισκόταν το 2013.
Πιο αναλυτικά, τα άτομα ηλικίας έως 14 ετών θα πέσουν από το 14,6% του πληθυσμού στο 12,9% (μείωση -1,8%).
Τα άτομα ηλικίας 25-54 θα πέσουν από το 42,6% στο 33,3% του πληθυσμού (μείωση 9,3%).
Τα άτομα που βρίσκονται σε ηλικία στην οποία μπορούν να εργαστούν (15-64 ετών) θα πέσουν από το 65,1% στο 54,2% του πληθυσμού (μείωση 10,9%).
•Το δυνητικό ΑΕΠ θα αυξηθεί μόλις κατά 0,7% το 2060 σε σχέση με το 2013. Το 2015 το δυνητικό ΑΕΠ θα μειωθεί κατά 2,8%. Η απασχόληση θα μειωθεί επίσης το 2015 κατά 2,2%. Η συνεισφορά της απασχόλησης στο ΑΕΠ θα μειωθεί το 2015 κατά 1,7%.
•Η παραγωγικότητα εργασίας ανά εργατοώρα θα μειωθεί κατά 1,1 % το 2015 και κατά 0,9% το 2020. Η παραγωγικότητα εργασίας θα ανακάμψει προς το 2025.
•Το ΑΕΠ σε τιμές του 2013 θα πέσει στα 171,6 δισ. ευρώ το 2015 από τα 182,1 δισ. ευρώ το 2013. Το 2015 το ΑΕΠ θα πέσει στα 163,5 δισ. ευρώ. Το ΑΕΠ σε τιμές του 2013 ανακάμπτει το 2020, φτάνοντας στα 167,9 δισ. ευρώ. Το 2060 θα φτάσει στα 258,8 δισ. ευρώ.,
•Το εργατικό δυναμικό (ηλικία 15-64 ετών) θα μειωθεί από τα 7,190 εκατομμύρια το 2013 στα 7,085 εκατομμύρια το 2015. Η πτώση θα είναι συνεχής μέχρι το… 2060, φτάνοντας τα 4,639 εκατομμύρια (απώλεια 2,551 εκατομμυρίων ατόμων ικανών να εργαστούν). Το εργατικό δυναμικό θα μειωθεί από τα 4,871 εκατομμύρια το 2013 στα 3,500 εκατομμύρια το 2060 (απώλεια 1,371 εκατομμύρια).
•Το μερίδιο του ηλικιωμένου πληθυσμού (55-64 ετών) θα αυξηθεί από το 18,5% του πληθυσμού το 2013 στο 19,1% το 2015, φτάνοντας στο 20,2% το 2060 (αύξηση 1,7% την περίοδο 2013-60).
Επιδεινώθηκαν οι δείκτες εξάρτησης μέσα σε τρία χρόνια
Σημαντικά είναι και συμπεράσματα εξάγονται και από τη σύγκριση μεταξύ της Έκθεσης Γήρανσης του 2012 και εκείνης του 2015 σ΄ ο,τι αφορά το 2020.
Συγκεκριμένα:
•Μειώνεται το 2015 σε σχέση με το 2012 το μερίδιο των ηλικιωμένων 55 – 65 ετών επί του συνόλου του πληθυσμού 15 -64 ετών στο 20,6 % (πρόβλεψη 2015) από το 22,3% (πρόβλεψη 2012).
•Ο δείκτης εξάρτησης των ηλικιωμένων 65 ετών και άνω (ποσοστό ατόμων 65 ετών και άνω επί των ατόμων ηλικίας 15 -64 ετών) παραμένει ο ίδιος το 2015 σε σχέση με το 2012.
•Ο συνολικός δείκτης εξάρτησης των ατόμων κάτω των 15 ετών και άνω των 65 ετών πάνω στον πληθυσμό ηλικίας 20-64 ετών πέφτει το 2015 στο 57% από το 68% που ήταν το 2012.
•Ο συνολικός δείκτης οικονομικής εξάρτησης των λιγότερο απασχολούμενων επί του πληθυσμού που βρίσκεται στην ηλικία 15-74 ετών ανεβαίνει στο 174% από το 143 % που ήταν το 2012.
•Ο δείκτης οικονομικής εξάρτησης των ηλικιωμένων πάνω από 65 ετών επί του πληθυσμού ηλικίας 20-64 ετών αυξάνεται στο 60% το 2015 από το 51% που ήταν το 2012.
•Ο δείκτης οικονομικής εξάρτησης των ηλικιωμένων πάνω από 65 έτη πάνω στον πληθυσμό ηλικίας 20-64 αυξάνεται το 2015 στο 58% από το 50% που ήταν το 2012.
Δημήτρης Κατσαγάνης από το capital.gr