Με αφορμή τα όσα είδαν το φως της δημοσιότητας τις τελευταίες ημέρες , σε σχέση με την κατανομή των ποσών του λιγνιτόσημου, την δημιουργία των Masterplan και τις χρηματοδοτήσεις που αναμένονται για την στήριξη της Μεγαλόπολης , θέλω να μοιραστώ μαζί σας μερικά ερωτήματα και απορίες. Πρώτα όμως να γράψω λίγα λόγια για να καταλάβουμε όλοι πως λειτουργεί το σύστημα.
Το λιγνιτόσημο είναι ένας πόρος που προκύπτει από την λιγνιτική παραγωγή των μονάδων 3 και 4 της Μεγαλόπολης και σύμφωνα με όσα ισχύουν η κατανομή του γίνεται ως εξής: Το 50% το διαχειρίζεται η Περιφέρεια, το 46% το διαχειρίζεται ο Δήμος Μεγαλόπολης και το υπόλοιπο 4 % ο Δήμος Γορτυνίας. Επίσης το συνολικό ποσό πρέπει να πηγαίνει σε έργα στο λεκανοπέδιο Μεγαλόπολης. Αυτό είναι βάσει υπουργικής απόφασης και ισχύει εδώ και πολλά χρόνια.
Ο κάθε φορέας από τους τρεις που αναφέρθηκαν παίρνει αποφάσεις και εισηγείται τα έργα στην επιτροπή διαχείρισης. Όταν κάποιο έργο θα πληρωθεί από τα χρήματα που διαχειρίζεται ο κάθε φορέας (Περιφέρεια – Δήμος Μεγαλόπολης – Δήμος Γορτυνίας) ταυτόχρονα ο φορέας είναι αυτός που έχει την ευθύνη υλοποίησης του έργου.
Σύμφωνα με την τελευταία ενημέρωση , η ΔΕΗ κατέθεσε τα χρήματα που χρωστούσε για τα έτη 2013-2014 και αναμένονται σύντομα και τα οφειλόμενα μέχρι το 2019. Όταν θα έχουν μπει όλα τα ποσά το τελικό υπόλοιπο θα είναι περίπου 26 εκατ. ευρώ.
Από αυτά τα χρήματα λοιπόν η Περιφέρεια μπορεί να διαχειριστεί το ποσό των 13 εκατομ. ευρώ , ο Δήμος Μεγαλόπολης το ποσό των 11,9 εκατομ. ευρώ και τα υπόλοιπα ο Δήμος Γορτυνίας.
Για τα ποσά που μιλάμε βέβαια έχουν ήδη παρθεί αποφάσεις και έχουν δεσμευθεί χρήματα για έργα των ετών 2013 και μετά. Στην προχθεσινή συνεδρίαση της επιτροπής διαχείρισης ο κ. Νίκας πρότεινε και αποφασίστηκε , να πληρωθούν μόνο τα έργα που εκτελούνται και που έχουν υπογραφεί συμβάσεις και όλα τα υπόλοιπα να παγώσουν, υπολογίστηκε ότι το ποσό που πρέπει να πληρωθεί είναι περίπου 1,5 εκατομ. ευρώ. Άρα το συνολικό ποσό που μένει για διαχείριση είναι 24,5 εκατομ. ευρώ με τον τρόπο που μοιράζεται η διαχείριση του όπως σας ανέλυσα πριν.
Σύμφωνα με πολλές δηλώσεις του κ. Νίκα , όλα τα χρήματα του λιγνιτόσημου θα πάνε για έργα στην Μεγαλόπολη για να δοθούν λύσεις στα προβλήματα που προκύπτουν από το κλείσιμο των μονάδων. Αυτό όμως δεν χρειάζεται να το δηλώσει και να το υποσχεθεί κάποιος γιατί προβλέπεται έτσι και αλλιώς από τον Νόμο και τις Υπουργικές αποφάσεις. Επίσης είναι υποχρεωτικό ο Δήμος Γορτυνίας να πάρει το ποσοστό που του αναλογεί (4%).
Για την διαχείριση του λιγνιτόσημου εδώ και αρκετά χρόνια έχουμε φτάσει μέχρι και σε δικαστικούς αγώνες, αφού η Μεγαλόπολη διαχρονικά διεκδικούσε να έχει την πλήρη διαχείριση των χρημάτων , μια απόφαση που άλλαξε το 2013 και ο Δήμος Μεγαλόπολης έχει προσφύγει στο Συμβούλιο της Επικρατείας για να την καταργήσει. Άρα θα πρέπει οι δημοτικοί μας άρχοντες (παλιοί και καινούργιοι, εν ενεργεία και μή) να έχουν στο μυαλό τους ότι σαν περιοχή και σαν Δήμος κάναμε αγώνα κάποτε για να έχουμε την πλήρη διαχείριση. Εδώ και πολλά χρόνια όμως δεν έχω ακούσει κάποιον να το λέει ή να το θυμάται, άραγε το αφήσαμε; το παραχωρήσαμε; Και το λέω αυτό γιατί οι άρχοντες μας που έκαναν αγώνα τότε , είναι ακόμα σε δημόσιες θέσεις.
Η δημιουργία του τοπικού masterplan είχε ανακοινωθεί εδώ και καιρό ότι θα γίνει από την Περιφέρεια Πελοποννήσου, στην συνεδρίαση της επιτροπής όμως προχθές είδαμε ότι θα πληρωθεί από χρήματα για το λιγνιτόσημο και όχι από πόρους της Περιφέρειας.Αυτό δεν είναι κακό, αφού όμως το masterplan θα πληρωθεί από το λιγνιτόσημο, αφού ο Δήμος Μεγαλόπολης και όλοι μας θέλουμε να έχουμε τον πρώτο λόγο, αφού θέλουμε εμείς να ρυθμίζουμε τα θέματα της περιοχής μας, γιατί αυτό το ποσό των 20.000 ευρώ να μην πληρωθεί από το ποσοστό που αντιστοιχεί στον Δήμο και έτσι κυριολεκτικά και ουσιαστικά ο Δήμος Μεγαλόπολης να έχει τον πρώτο και βασικότερο ρόλο στην εκπόνηση του τοπικού masterplan;
Στην συνεδρίαση της επιτροπής παρακολούθησης προχθές, προτάθηκε αυτό αλλά τελικά κανένα μέλος δεν συμφώνησε και ψηφίστηκε να γίνει από την Περιφέρεια.
Από την στιγμή που δεχόμαστε σαν Μεγαλόπολη να πληρωθεί αυτό ποσό από την Περιφέρεια, αυτόματα παραχωρούμε και την ευθύνη, την αρμοδιότητα, στην ουσία παραχωρούμε τον πρώτο λόγο και ρόλο που λέμε ότι θέλουμε. Γιατί να μείνουμε σε δεσμεύσεις του κ. Νίκα όταν έχουμε την δυνατότητα να καθορίσουμε εμείς τι θα γίνει ; Ας προχωρήσει λοιπόν η δημιουργία του masterplan ακριβώς όπως το έχει σχεδιάσει ο κ. Νίκας, να αλλάξει μόνο ο φορέας που πληρώνει και να είναι ο Δήμος Μεγαλόπολης. Έτσι θα έχουμε τον πλήρη έλεγχο των σχεδίων που θα γίνουν. Αλλιώς υπάρχει ο κίνδυνος να μπουν πράγματα το καλοκαίρι στο τοπικό masterplan τα οποία δεν θα μας αρέσουν και δεν θα μπορούμε να κάνουμε τίποτα , αφού εμείς οι ίδιοι θα έχουμε δώσει τον πλήρη έλεγχο στην Περιφέρεια.
Aν πράγματι υπάρχει ενδιαφέρον και αγωνία από την Περιφέρεια να στηριχθεί η Μεγαλόπολη , γιατί ο κ. Νίκας δεν συμφωνεί να είναι φορέας υλοποίησης ο Δήμος Μεγαλόπολης για την εκπόνηση του masterplan; Εκτός και αν υπάρχουν άλλα πράγματα που αφορούν ποιος θα κάνει την διαχείριση και δεν το γνωρίζουμε. Νομίζω πάντως ότι το θέμα μας είναι να γίνουν έργα και όχι ποιος θα έχει την διαχείριση. Μπορεί να κάνω και λάθος.
Έχουμε λοιπόν τώρα με τον νόμο το 46% της διαχείρισης. Η δέσμευση του κ. Νίκα είναι ότι όλα τα χρήματα θα πάνε για την μεταλιγνιτική περίοδο σύμφωνα πάντα με όσα προκύψουν από τα pasterplan. Εδώ προκύπτει ένα σοβαρό θέμα αφού με αυτό τον τρόπο η Μεγαλόπολη ίσως χάσει την διαχείριση του 46% , αφού τα έργα που θα προταθούν θα είναι αυτά που θα έχουν μπει στο masterplan. Μπορεί βέβαια όλα να πάνε κατ ευχήν και να μπουν στον σχεδιασμό όλα όσα προτείνει η Μεγαλόπολη , αν όμως δεν πάνε όλα όπως τα σκεφτόμαστε , υπάρχει κίνδυνος να μειωθεί δραματικά το ποσοστό των χρημάτων που θα προτείνει για έργα ο Δήμος Μεγαλόπολης.
Αν σε κάποιους αυτό φαίνεται δύσκολο θα σας θυμίσω ότι ο κ. Νίκας μιλάει για δρόμο Μεγαλόπολης -Αρχαία Ολυμπία, μιλάει για τρένα, για διάφορα πράγματα. Μπορεί εμείς σαν Μεγαλόπολη να μην θα θέλουμε αυτά να πληρωθούν από τα χρήματα του λιγνιτόσημου. Τι θα γίνει αν αυτά τα έργα υπερκαλύψουν το ποσοστό της Περιφέρειας; Δεν θα πρέπει στον τελικό υπολογισμό να ληφθεί και αυτό υπόψιν;
Ξέρουμε όλοι μας πολύ καλά ότι ψάχνουμε να βρούμε από τα χρήματα που δόθηκαν μέχρι τώρα για το λιγνιτόσημο, πόσα έπιασαν τόπο, πόσες θέσεις εργασίας δημιουργήθηκαν, ποιο έργο ήταν αναπτυξιακό κ.τ.λ.
Τώρα που έχουμε το πολύ μεγάλο πρόβλημα, τώρα που υπάρχουν έστω αυτά τα χρήματα που πρέπει να πιάσουν επιτέλους τόπο, δεν πρέπει να προσπαθήσουμε να τα αξιοποιήσουμε όσο καλύτερα γίνεται; Δεν πρέπει η Μεγαλόπολη να απαιτήσει να έχει όντως τον πρώτο ρόλο και αν διαχειρίζεται μόνη της την κατάσταση; Γιατί αφήνουμε, γιατί δίνουμε το δικαίωμα σε άλλους να σχεδιάζουν για εμάς με τα λεφτά μάλιστα που προορίζονται για εμάς; Εκτός αν δεχόμαστε ότι εμείς δεν μπορούμε, δεν είμαστε ικανοί, οπότε πρέπει η Περιφέρεια και κάποιοι άλλοι να διαχειριστούν για εμάς.
Δεν κατηγορώ κανέναν, δεν αφήνω καμία μομφή. Απλές απορίες και σκέψεις καταθέτω, για προβληματισμό και δημόσιο διάλογο. Αν κάπου έχω κάνει κάποιο λάθος παρακαλώ διορθώστε με. Θα περιμένω και την δική σας άποψη.
Αλεβίζος Παναγιώτης