Οι προκλήσεις της πράσινης μετάβασης και της απολιγνιτοποίησης της Ελλάδας τέθηκαν από τους πλέον αρμόδιους στο επίκεντρο των συζητήσεων υπό τη σκιά της πρόσφατης εκτίναξης των τιμών ενέργειας στο Olympia Forum II που διοργανώνεται από το Οικονομικό Φόρουμ των Δελφών και την εφημερίδα ΠΑΤΡΙΣ
Το Σάββατο 23 Οκτωβρίου συζητήθηκε το θέμα: Απολιγνιτοποίηση σωστά- Προκλήσεις και ευκαιρίες για τις περιφέρειες. Στο πάνελ συμμετείχαν οι: Γεώργιος Σταθάκης, πρ. Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κωστής Μουσουρούλης Πρόεδρος της Συντονιστικής Επιτροπής του Σχεδίου Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης, Σπύρος Κουβέλης, Διευθυντής του Ινστιτούτου Βιώσιμης Ανάπτυξης EPLO, Κωνσταντίνος Τζιούμης, Δήμαρχος Τρίπολης, Orestis Omran, Partner, Head of EU-Greek Practice, DLA Piper UK LLP.
Ο πρώην Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Γιώργος Σταθάκης μίλησε για αποτυχία της Ευρώπης απέναντι στην ενεργειακή κρίση της Ελλάδας με τη στρατηγική της απολιγνιτοποίησης και πρότεινε λύσεις και μίλησε για στρατηγικά λάθη της σημερινής Κυβέρνησης.
“Ξεκινάω με την αποτυχία της Ευρώπης η οποία έφτιαξε ένα Ευρωπαϊκό μοντέλο με διασυνοριακές διασυνδέσεις και πολύ υψηλές επενδύσεις. Μοντέλο τελικό το οποίο εγκατέλειψε. Οπότε είπε θα “βολευτώ” με περιφερειακές αγορές όπως της Ελλάδας, της Βουλγαρίας, της Ιταλίας. Το δεύτερο μοντέλο που έβαλε ήταν το χρηματιστήριο ενέργειας ώστε να εντείνει τον ανταγωνισμό. Δημιούργησε μία αγορά με στόχο την επιτάχυνση των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας και ακολουθεί ο λιγνίτης και το φυσικό αέριο. Η σταθερότητα στο σύστημα, με αυτό τον τρόπο, πέτυχε γιατί ενίσχυσε υπερβολικά τη λειτουργία των αγορών. Άρα το φυσικό αέριο που είναι μεταβατικό καύσιμο ουσιαστικά ενίσχυσε την αγορά με διακρατικές συμφωνίες Ελλάδας- Ρωσίας, Γερμανίας-Ρωσίας και ούτω καθεξής. Όμως στην πρώτη ενεργειακή κρίση κατέρρευσε όλο το σύστημα άρα το μοντέλο έχει προβλήματα ενώ έχει θετικές προοπτικές. Και σήμερα η Ευρώπη συζητάει τι αλλαγές θα κάνουμε”. Ο κ. Σταθάκης μίλησε για αποτυχία της Ελλάδας , τόνισε ότι η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας έκανε στρατηγικά λάθη όπως η απολιγνιτοποίηση υπέρ του φυσικού αερίου στο ενεργειακό σχέδιο που είχε εγκρίνει. “Λύση είναι οι περιοχές να έχουν βιώσιμες στρατηγικές ανάπτυξης σε βάθος χρόνου. Το υπάρχον σχέδιο κατά τη γνώμη μου φτιάχτηκε πολύ βιαστικά και θα ταλαιπωρηθεί πολύ για να εγκριθεί από την κομισιόν. Απαιτείται πλήρης ανατροπή του τρόπου λειτουργίας, μεγαλύτερη ρύθμιση της αγοράς».
Ο Πρόεδρος της Συντονιστικής Επιτροπής του Σχεδίου Δίκαιης Αναπτυξαικής Μετάβασης των περιοχών της Δυτικής Μακεδονίας και της Μεγαλόπολης, Κωστής Μουσουρούλης, βλέποντας την μεγάλη είκονα, τονίζοντας ότι φεύγοντας από την τεχνική διάσταση ο άνθρωπος χρειάζεται ενέργεια για να προχωρήσει σε όλη την ιστορική διαδρομή και μετάβασης που από τη μία μέρα στην άλλη. “Οι αλλαγές διχάζουν. Οι μεταβάσεις δημιουργούν εκτός από πρόοδο και συγκρούσεις, γεωπολιτικές οικονομικες και άλλες. Ο καθρέφτης είναι οι τιμές όπου πράγματι είναι εκτεθειμένες σε πάρα πολλούς παράγοντες και κυρίως οι αντιπαλότητες μεταξύ των αγοραστών και των πολιτών. Για αυτό και η Ευρωπαϊκή Ένωση ξεκίνησε την Ευρωπαϊκή κοινότητα χάλυβα και ατομικής ενέργειας για να δημιουργήσει ευρωπαϊκες πολιτικές για την αντιμετώπιση των ενεργειακών κρίσεων. Σήμερα βρισκόμαστε σε μία κατάσταση πιστεύω προσωρινή, όπου έχουμε άνοδο και διακυμάνσεις των τιμών και αυτό οφείλεται στο ότι όλοι οι σχεδιασμοί είχανε γίνει σε ένα σενάριο σταθερότητας των τιμών που δεν επαληθεύτηκε όμως, γιατί οι επενδυτές μείωσαν την παραγωγή και γενικά γίνανε πολλά λάθη. Αυτό που δεν μπορεί να κάνεις όμως είναι να περιμένεις αφού όποιος περιμένει πολύ δεν θα πρέπει να περιμένει πολλά. Οι τιμές δεν γνωρίζουν σύνορα. Άρα όταν σχεδιάζεις μία στρατηγική πρέπει να λαμβάνεις υπόψη τα τοπικά δεδομένα τα εθνικά δεδομένα και τα διεθνή δεδομένα. Δυστυχώς η ελληνική παραγωγή έχει καταρρεύσει για λόγους συστημικούς όπως λένε πολλοί. Κάποιες μονάδες μας τέθηκαν εκτός λειτουργίας όχι γιατί δεν θέλαμε να κρατήσουμε μέσα αλλά γιατί είχαν συμπληρώσει τις ώρες λειτουργίας τους”. Ο κ. Μουσουρούλης υπογράμμισε παράλληλα ότι η ασφάλεια που είχε ο λιγνίτης παλιά εμπόδισε τη χώρα να δημιουργήσει ένα δίχτυ ασφαλείας και ένα μοντέλο καινούργιο, διαφοροποιημένο. “Αργήσαμε να το σχεδιάσουμε αυτό το μοντέλο και να μπούμε στην επόμενη μέρα και όπως ξέρετε ο σχεδιασμός παίρνει περισσότερο χρόνο από την εφαρμογή του. Η διαφοροποίηση είναι το μόνο όχημα για να μας βγάλει από την ύφεση” κατέληξε.
Ο Ιδρυτής και Διευθυντής του Ινστιτούτου για την βιώσιμη ανάπτυξη, Σπύρος Κουβέλης, μιλώντας για τις μεγάλες αυτές αλλαγές, τόνισε ότι οι άνθρωποι που ζουν στις περιοχές όπου προχωρά η απολιγνιτοποίηση χρειάζονται βοήθεια, “όχι μόνο για να τους βρούμε δουλειές. Πιστεύω ότι χρειάζονται και άλλα πράγματα. Είχαμε προτείνει να βοηθήσουμε και θέλουμε να βοηθήσουμε με παραμέτρους που είναι πολύ σημαντικές, όπως είναι η εκπαίδευση και απόκτηση δεξιοτήτων ώστε να μπορέσουμε να βοηθήσουμε τους ανθρώπους να ενταχθούν μέσα σε αυτή την μακρόχρονη αλλαγή, η οποία προφανώς δε θα γίνει από τη μία μέρα στην άλλη.Εμείς έχουμε προχωρήσει πολύ την Ελληνική Ένωση Τραπεζών και με τα Πανεπιστήμια και θα επανέλθουμε σε αυτή τη συζήτηση γιατί χρειάζεται να γίνει αυτό. Θεωρούμε ότι οι κάτοικοι των περιοχών δεν πρέπει απλά να βρουν ένα ρολό αλλά να κατανοήσουν και να ενσωματωθούν σε αυτή την ενεργειακή μεταμόρφωση. Άρα οι άνθρωποι που θα έχουν εκπαιδευτεί θα γίνουν μέρος αυτού καθώς αλλάζουν τα χαρακτηριστικά του τόπου γιατί ο τόπος όπως ορίζεται από τα χαρακτηριστικά που τον διαμορφώνουν”.
Ο δήμαρχος Τρίπολης Κωνσταντίνος Τζιούμης τόνισε ότι σε περιοχές όπως η δική του και της Μεγαλόπολης θα πρέπει να διατηρηθούν οι θέσεις εργασίας και να μπορέσει να γίνει μία τροποποίηση της πολιτικής οικονομίας έτσι ώστε να δημιουργηθούν νέες θέσεις εργασίας και να μένουν οι άνθρωποι στις περιοχές. “Μιλάμε για την δίκαιη μετάβαση. Και αυτό για μας είναι εξαιρετικά σημαντικό γιατί θεωρούμε ότι στην αλλαγή της τοπικής οικονομίας θα πρέπει να συμμετάσχουμε αν θέλουμε να κρατήσουμε την περιοχή μας ζωντανή και ενεργή. Ο δήμος Τρίπολης υπέβαλε πέντε προτάσεις οι οποίες αξιολογήθηκαν θετικά, γιατί είναι προτάσεις που έχουν να κάνουν με την ανάπτυξη και λειτουργία του τοπικού δικτύου, για να αλλάξουμε τη νοοτροπία των ανθρώπων που έχουν μάθει πολλά χρόνια σε με μία άλλη νοοτροπία. Στοχος μας είναι να αλλάξουμε τις ικανότητες των τοπικών επιχειρήσεων με έμφαση στην κυκλική οικονομία. Είναι δράσεις για τα δίκτυα και μεταφορά τεχνογνωσίας και ένα πιλοτικό πάρκο περιβαλλοντικής εκπαίδευσης που αφορά την κλιματική αλλαγή”.
Ο Orestis Omran, εκπροπώντας την EU-Greek Practice, DLA Piper UK LLP, μια από τις μεγαλύτερες full service business δικηγορικές εταιρείες του κόσμου, τόνισε ότι Ελλάδα αυτή τη στιγμή βρίσκεται σε ένα πολύ καλό momentum όσον αφορά τις ξένες επενδύσεις, αλλά πρέπει και στον τομέα της απολιγνιτοποίησης να αντιμετωπίσουμε τις πραγματικές προκλήσεις που υπάρχουν.” Η πρώτη πρόκληση που υπάρχει είναι το θέμα της ενεργειακής επάρκειας, το οποίο είναι ένα εθνικό θέμα που επηρεάζει οποιονδήποτε θέλει στη χώρα, σε οποιαδήποτε τομέα. Η απάντηση είναι ότι δεν υπάρχει επάρκεια ενεργειακών αποθεμάτων. Γιατί η απόκτηση και η εξασφάλιση ενεργειακών αποθεμάτων είναι μία διαδικασία που γίνεται τμηματικά και σταδιακά με κόπο και δουλειά, η μετάβαση δεν είναι απλή και δε γίνεται από τη μία μέρα στην άλλη. Υπάρχουν ζητήματα εδώ, τόσο σε ευρωπαϊκό όσο και διεθνές επίπεδο εάν αναλογιστούμε και κατά πόσο το φυσικό αέριο μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως καύσιμο που μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε σα γέφυρα στη μετάβαση από τους βαρύς υδρογονάνθρακες στις εναλλακτικές πηγές ενέργειας. Η κρίση με την αύξηση στην τιμή του φυσικού αερίου έδειξε ότι αυτό δεν ισχύει και γιατί η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι εξαρτημένη όσον αφορά την εισαγωγή από τη Ρωσία που είναι ο παραγωγός και οπότε βλέπουμε ότι υπάρχει μία έλλειψη σχεδιασμού σε Ευρωπαϊκό επίπεδο καθώς η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν μπορεί να διαπραγματεύεται τις εισαγωγές. Άρα, για να προχωρήσουμε στην ενεργειακή μετάβαση, δεν μπορούμε να βασιστούμε αποκλειστικά στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Πρέπει να χαραχθεί μια ενιαία πολιτική, ένας ενιαίος και ευρύτερος εθνικός σχεδιασμός”.
από το patrisnews.com
δείτε το βίντεο με την συζήτηση:
