Η Μεγαλοπολίτισσα στιχουργός Ελένη Γιαννατσούλια των μεγάλων επιτυχιών

Η καταξιωμένη στιχουργός Ελένη Γιαννατσούλια δίνει συνέντευξη στην Βούλα Παπατσιφλικιώτη από την σελίδα vivlionet. Για όσους δεν το γνωρίζουν η Ελένη Γιαννατσούλια είναι από την Μεγαλόπολη και οι μεγάλες επιτυχίες της μας κάνουν όλους περήφανους.  Το Καφενείο της Μεγαλόπολης  σας παρουσιάζει αυτή την συνέντευξη για να την γνωρίσετε  καλύτερα όλοι.

Πολλές οι επιτυχίες της στον κόσμο της μουσικής και πολλά τραγούδια της μέσα στις καρδιές μας!

Εργαστήκατε ως εκπαιδευτικός για πολλά χρόνια. Η ενασχόληση με τη στιχουργική πότε και πώς προέκυψε;
Μετά τις σπουδές μου στο Πάντειο, επέλεξα συνειδητά τα Παιδαγωγικά, επειδή επιθυμούσα διακαώς να διδάξω. Με την ομοιοκαταληξία είχα μια «φυσική και μεταφυσική» σχέση. Στα σχολικά μου θρανία, σε φοιτητικά έδρανα, σε λεωφορεία, σε εκδρομές, παντού σκάρωνα στίχους και ποιήματα αλλά και πεζά. Την είσοδό μου στη δισκογραφία την οφείλω σε συγκεκριμένους ανθρώπους, που «μοιραία» μάλλον συνάντησα και πάντα τους ευγνωμονώ. Ακολουθώντας στη ζωή τις δυο έμφυτες κλίσεις μου, επήλθε και η αυτοπραγμάτωσή μου.

Σας έχουν χαρακτηρίσει “ιέρεια της σύγχρονης στιχουργικής τέχνης’’, τον αποδέχεστε αυτό τον τίτλο;
Θεωρώ ότι πρόκειται για «υπερβολή». Αποδέχομαι οπωσδήποτε τιμητικά την αναγνώριση και την εκτίμηση του έργου μου, μα πορεύομαι με ενσυνείδητη ταπεινότητα, γιατί όπως λέει και ο Τάσος Λειβαδίτης «Η ματαιότητα είναι ένας κήπος όπου παίζουμε τους αθάνατους». Απλά τραγούδια γράφω, όπως και τόσοι άλλοι συνάδελφοί μου, με σκοπό τη συνάντησή μου με άλλες ψυχές σε κοινό τόπο.

Ποια προσωπικά σας στοιχεία ή βιώματα, κοινωνικές ή πολιτικές καταστάσεις και ποια πρόσωπα σας επηρεάζουν, αρνητικά ή θετικά, σας εμπνέουν ή, αντίθετα, σας στερούν την έμπνευση;
Η γραφή μου είναι κυρίως, βιωματική. Έρωτες, χωρισμοί, φιλίες, μοναξιά και μοναχικότητα, η κρίση που βιώνουμε τώρα σε κάθε επίπεδο, καθημερινές εικόνες, ακόμα και οι μαθητές μου αλλά και τα παιδιά μου ήταν και είναι για μένα πηγές έμπνευσης. Αυτή η πολύ εσωτερική διεργασία δεν έχει περιορισμούς, φραγμούς και όρια.

Υπάρχει η άποψη ότι η κρίση χτύπησε πρώτα την πόρτα της τέχνης. Εσείς, γνωρίζοντας τα πράγματα εκ των έσω, θέλετε να μας δώσετε μια εικόνα για την κατάσταση που επικρατεί στο χώρο του λαϊκού τραγουδιού σήμερα;
Η κρίση που βιώνουμε τα τελευταία χρόνια στην Ελλάδα είχε και έχει βιοποριστικές συνέπειες για πάρα πολλούς συμπολίτες μας. Έπληξε νέους ανθρώπους, που υποχρεώθηκαν να εγκαταλείψουν τη χώρα αλλά και τους ηλικιωμένους που στερούνται μια αξιοπρεπή διαβίωση μα και πολύτιμα αγαθά, όπως την περίθαλψη και την ασφάλιση. Ασφαλώς, άγγιξε κι επηρέασε αισθητά και τους καλλιτέχνες και το τραγούδι. Άλλωστε η κρίση είναι στο βάθος της, παγκόσμια και πολιτισμική. Κάτω από αυτές τις συνθήκες, το ενδιαφέρον της κοινωνίας έχει ατονήσει οπωσδήποτε, αλλά η έμπνευση και η δημιουργία είναι πάντα πηγή ελπίδας κι αισιοδοξίας για το μέλλον.

Σαν επιτυχημένη στιχουργός εσείς, με τεράστια γνώση, παρουσία και εμπειρία στο χώρο, τι θα απαντούσατε στο αγωνιώδες ερώτημα δεκάδων, ίσως κι εκατοντάδων επίδοξων στιχουργών, “πώς μπορεί κάποιος να γίνει γνωστός – επιτυχημένος στιχουργός και να προωθήσει τα τραγούδια του;’’
Οι αξίες ποτέ δε χάνονται. Με υπομονή, επιμονή και πρωτότυπες δημιουργίες κάθε νέος και επίδοξος δημιουργός θα έχει τις ευκαιρίες στην πορεία του να επικοινωνήσει το ταλέντο του με το κοινό και να διακριθεί.

Σε ανάλογες περιόδους πολιτικών, κοινωνικών ή εθνικών κρίσεων το τραγούδι ακολουθούσε μια παράλληλη πορεία, ο στίχος ντυνόταν χροιά πολιτικοκοινωνική ή γινόταν παιάνας. Σήμερα αυτό δε συμβαίνει. Ποια η γνώμη σας;
Όπως προείπα, ζούμε ένα «πολιτισμικό κενό». Ζητείται όραμα κι αφύπνιση. Υπάρχει ένας ανεξήγητος συμβιβασμός, μια μοιρολατρία. Γίνεται επίκαιρη η ρήση του Καβάφη: «Δειλοί, μοιραίοι κι άβουλοι αντάμα, προσμένουμε ίσως, ένα θάμα!». Συγχρόνως, παρατηρείται ένα έλλειμμα προσωπικοτήτων, μια απουσία αναστημάτων που θα εξέφραζαν μια αποφασιστική μεταβολή στη ροή των πραγμάτων. Πολιτικοί και πνευματικοί ταγοί. Προσωπικά, αποπειράθηκα να επικοινωνήσω τις αγωνίες και τις ανησυχίες μου, για όσα ζούμε, σε περιπτώσεις τραγουδιών με αλληγορικούς στίχους, που κινήθηκαν ανάμεσα στο κοινωνικό κι ερωτικό πεδίο. Πρόκειται για τα τραγούδια «Τρελός κι ανάποδος καιρός» του Νίκου Οικονομόπουλου, σε μουσική του Χρήστου Παπαδόπουλου που κυκλοφόρησε το 2010, «Ανήσυχος καιρός» της Νατάσας Θεοδωρίδου και «Δε γουστάρω παραμύθια» του Γιώργου Μαζωνάκη, το 2016 και τα δύο σε μουσικές του Γιώργου Σαμπάνη και τελευταία το «Θ’ αλλάξουνε τα πράγματα», σε μουσική του Ανδρέα Κατσιγιάννη, με ερμηνευτή τον Γιώργο Νταλάρα.
Κάποιοι θεωρούν ότι πολλά τραγούδια σήμερα επαναλαμβάνονται, κυρίως όσον αφορά στη μελωδία, και ότι ο στίχος είναι φλύαρος και επιφανειακός.
Είναι αλήθεια πως η πολυγραφία φέρνει και την επανάληψη. Επίσης, παρατηρείται συχνά μια επιφανειακή στιχουργική προσέγγιση των πραγμάτων. Παρά ταύτα, υπάρχουν έργα πολλών δημιουργών που είναι εμπνευσμένα κι έχουν λόγο ύπαρξης.

Θεωρείτε ότι στιχουργική και ποίηση είναι δύο διαφορετικά πράγματα;
Είναι και διαφορετικά και συμπλεκτικά. Η στιχουργική υπόκειται σε κανόνες τεχνικής και ομοιοκαταληξίας. Πρέπει σε συγκεκριμένα μέτρα με ίδιους τονισμούς να ομοιοκαταληκτείς και να εμπεριέχεις και τα νοήματά σου. Η ποίηση έχει άλλη ελευθερία, είναι απείθαρχη και περισσότερο αλληγορική. Και ο ποιητής όμως κάποτε εκφράζεται με ρίμες αλλά και ο στιχουργός διανθίζει με ποιητικά στοιχεία τους στίχους του, λαμβάνοντας πάντα υπόψιν του πως ποιεί «τραγούδια» κι όχι ποιήματα.

Ποιος είναι ο αγαπημένος σας ποιητής;
Με συνεπαίρνει η γραφή του Κωνσταντίνου Καβάφη και της σύγχρονης, Κικής Δημουλά. Είναι δε θαυμαστό το έργο των Τάσου Λειβαδίτη, Γεώργιου Σεφέρη, Οδυσσέα Ελύτη, Νίκου Γκάτσου, Γιάννη Ρίτσου και Τάκη Σινόπουλου.

Έχετε επηρεαστεί από κάποιον παλιότερο στιχουργό;
Είχα ερεθίσματα, αλλά δεν έχω δεχτεί κάποια συγκεκριμένη επιρροή.

Θέλω να ξεχωρίσετε 5 αγαπημένα τραγούδια σας.
Χωρίς, όπως καταλαβαίνετε, να είναι τα μόνα, για τις ανάγκες της ερώτησής σας θα ξεχωρίσω κάποια, που θεωρώ χαρακτηριστικά στην καριέρα μου. «Ψίθυροι καρδιάς» (Δημήτρης Μπάσης), «Δε σ’ αδικώ» (Νατάσα Θεοδωρίδου), «Δε με παίρνει» (Γιάννης Πλούταρχος), «Τέρμα» (Γιώργος Μαζωνάκης), «Είναι κάτι λαϊκά» (Νίκος Οικονομόπουλος).