Με την συνημμένη επιστολή μου γνωστοποιώ το θέμα του αρχαίου θεάτρου, στις Δημοτικές Αρχές, στις Περιφερειακές Αρχές, στους απόντες Αρχαιολόγους, στους βουλευτές Αρκαδίας , στο τμήμα Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου (Καλαμάτα), κλπ, κοινοποιώντας τους το σημείωμα μου, στο οποίο έκανα ορισμένες μικρές μεν αλλά ουσιαστικές προσθήκες.
Ταυτόχρονα κάνω έκκληση για παρέμβαση της Υπουργού Πολιτισμού κας Λίνας Μενδώνη.
Γ. Αδαμόπουλος.
Η επιστολή έχει ως εξής:
Α Ρ Χ Α Ι Ο Θ Ε Α Τ Ρ Ο Μ Ε Γ Α Λ Ο Π Ο Λ Η Σ.
Η ανοιχτή συνάντηση της 21ης Αυγούστου 2023.
Με αξιέπαινη πρωτοβουλία του Συλλόγου Φίλων Αρχαίου Θεάτρου της Μεγαλόπολης, πραγματοποιήθηκε το απόγευμα της Δευτέρας 21/08/2023 μια δημόσια συνάντηση, για να ακουστούν θέσεις και απόψεις σχετικά με την απόλυτη πολυετή στασιμότητα στα θέματα αναστήλωσης του μεγαλύτερου θεάτρου της αρχαιότητος.
Εντυπωσιακή η παρουσία σύσσωμης της Δημοτικής Αρχής, των αντιπολιτεύσεων στο Δήμο, σχεδόν όλων των πρώην Δημάρχων, υποψηφίων, προσωπικοτήτων της Μεγαλόπολης και μεγάλου αριθμού κατοίκων.
Εκκωφαντική η απουσία εκπροσώπου από την καθ ύλην αρμόδια Εφορεία Αρχαιοτήτων Αρκαδίας, για ένα θέμα ύψιστου αρχαιολογικού ενδιαφέροντος, τεράστιας βαρύτητας και μεγάλης προτεραιότητας για όλη την Αρκαδία.
Είναι δυστυχώς υψηλού αρνητικού συμβολισμού και το γεγονός ότι η σημαντική αυτή συγκέντρωση, δεν έτυχε της έγκρισης να πραγματοποιηθεί μέσα στο χώρο του Αρχαίου Θεάτρου, για λόγους προστασίας του Αρχαίου Θεάτρου από τους φίλους του ! ! !. Πραγματοποιήθηκε στον προαύλειο χώρο του parking των αυτοκινήτων, με την αυλόπορτα του χώρου του Θεάτρου επτασφράγιστη ! ! !. Αντίθετα η σιδερένια πόρτα της Αρχαίας Αγοράς, επί του δρόμου Μεγαλόπολης – Καρύταινας τελείως ανοικτή, με τα ξερά χόρτα γύρω από τα μαρμάρινα αρχαιολογικά μέλη σε ύψος τουλάχιστον ενός μέτρου ! ! !. Η απόλυτη εγκατάλειψη.
Υπήρξαν πολλές ομιλίες και παρεμβάσεις, από τις οποίες προέκυψε ένα ιδιαίτερα ενθαρρυντικό για το μέλλον του τόπου μας αποτέλεσμα :
Είχαμε αποφυγή από όλους εντάσεων και αντιπαλότητας. Καμία απόδοση ευθυνών. Απόλυτη σύμπνοια όλων (πράγμα σπάνιο στον τόπο μας) στην ανάγκη το θέμα της αναστήλωσης του Αρχαίου Θεάτρου να αποτελματωθεί και να υπάρξει επί τέλους μια ουσιαστική πρόοδος.
Θυμίζω ότι η Μεγαλόπολη, ως πόλη και τόπος ιδιαίτερου ιστορικού βάρους, είχε την εύνοια να είναι από τις πρώτες πόλεις τις χώρας, που στις πρώτες δεκαετίες του ελεύθερου βίου της, έγιναν μεγάλης κλίμακας ανασκαφές και συγκεκριμένα τα έτη 1890 – 1891, από την περίφημη Βρετανική Αρχαιολογική Αποστολή. Τα ευρήματα των τότε ανασκαφών εντυπωσιακά, το Αρχαίο Θέατρο, το Θερσίλειο, η Αρχαία Αγορά και πολλά άλλα.
Και ενώ κανείς θα περίμενε την περίοδο αυτή της κοσμογονίας να ακολουθήσει μια ανάλογη περίοδος, επικράτησε δυστυχώς η απόλυτη αδράνεια και μάλιστα με κακή χρήση πολύτιμων μαρμάρινων μελών που προέκυψαν από τις ανασκαφές σε αλλότριες χρήσεις.
Φθάσαμε μοιραία στα μέσα του 20ου αιώνα (γύρω στο 1950 – 60) όταν πλέον με την εμφάνιση και καθιέρωση της νέας «μονοθειστικής θρησκείας» του λιγνίτη, τα θέματα αρχαιολογικού ενδιαφέροντος, ως μοχλού ανάπτυξης της περιοχής, περιέπεσαν στην απόλυτη αδιαφορία και λήθη.
Έτσι σήμερα που η θεότητα του λιγνίτη κατέρρευσε, βρήκε την Μεγαλόπολη, την ιστορική και κραταιά πρωτεύουσα των Αρκάδων, που ίδρυσε ο Επαμεινώνδας, ως αντίπαλο δέος της Σπάρτης, τελείως ανέτοιμη να εκμεταλλευτεί τον τεράστιο αρχαιολογικό της πλούτο για μια αειφόρο οικονομική της ανάπτυξη.
Από τις παρεμβάσεις και ομιλίες στην συνάντηση της 21ης Αυγούστου, εκτός από την παραπάνω ιδιαίτερα θετική διαπίστωση της απόλυτης σύμπνοιας όλων, στο θέμα της προόδου των εργασιών αναστήλωσης επιβεβαιώθηκε το απόλυτο χάος.
* Κανείς δεν γνωρίζει τι γίνεται με τις κατά καιρούς υποσχέσεις για χρηματοδοτήσεις από ΔΕΗ, ιδιώτες χορηγούς, Δήμο, λιγνιτόσημο, κλπ.
* Κανείς δεν γνωρίζει για τις αναγκαίες μελέτες και ποιος πρέπει να είναι ο φορέας που θα τις εκπονήσει.
* Κανείς δεν γνωρίζει για ήδη εκπονημένες μελέτες και τις ανάγκες επικαιροποίησης.
* Διάφοροι κατά καιρούς έρχονται και φεύγουν χωρίς να αφήνουν κάποιο ουσιαστικό αποτύπωμα ή πρόοδο.
* Δεν έχει ποτέ συνταχτεί ένα γενικό σχέδιο (master plan) προσέγγισης του περίπλοκου προβλήματος.
Ας δούμε τώρα τι γίνεται και γιατί παρατηρείται μεγάλη πρόοδος, σε αντίστοιχες πόλεις αρχαιολογικού ενδιαφέροντος και μάλιστα σχετικά γειτονικές με την Μεγαλόπολη :
Αρχαία Νεμέα. Εντυπωσιακά αποτελέσματα χάριν στην εμπλοκή και αφοσίωση του Αμερικανού καθηγητή Μίλερ.
Αρχαία Μεσσήνη. Στην κυριολεξία αδελφή πόλη της Μεγαλόπολης, με τον ίδιο σκοπό ίδρυσης (αντίπαλο δέος της Σπάρτης) από τον ίδιο ιδρυτή, τον Θηβαίο Επαμεινώνδα. Και εδώ εντυπωσιακά αποτελέσματα με ηγέτη τον καθηγητή Πέτρο Θέμελη.
Και στη Μεγαλόπολη ; ; Το απόλυτο χάος. Λείπει η προσωπικότητα που μπορεί να αναλάβει το πράγματι βαρύ φορτίο και να κάνει την διαφορά Πρέπει να είναι ένα άτομο που να συνδυάζει την αναγκαία ακαδημαική γνώση, με ιδιαίτερες διοικητικές ικανότητες, ο οποίος να πλαισιωθεί από όλους τους φορείς της πόλης, Δήμο, Σύλλογο Φίλων Θεάτρου κλπ. Να είναι ένας άνθρωπος που να μπορεί να σταθεί ως ισότιμος συνομιλητής και συνεργάτης στην δαιδαλώδη και γραφειοκρατική δομή του Υπουργείου Πολιτισμού και των αρχαιολογικών υπηρεσιών.
Η γραφειοκρατία αντιμετωπίζεται μόνο με τη βαθιά γνώση του αντικειμένου που διαπραγματεύεσαι.
Κλείνοντας το σημείωμα μου αυτό, παράλληλα με τις παραπάνω γενικές προτάσεις, και προκειμένου να ξελασπώσει άμεσα η υπόθεση του Αρχαίου Θεάτρου θα πρότεινα τα εξής :
Να κλείσουμε άμεσα, μια και καλή «τα παλιά μας βιβλία» με τις αμφισβητούμενες κατά καιρούς επί μέρους μικρομελέτες και να γίνει ανάθεση εξ αρχής μιας πλήρους και ολοκληρωμένης μελέτης αναστήλωσης του Αρχαίου Θεάτρου, σε ένα τεχνικό γραφείο ύψιστων αναφορών σε αντίστοιχα μεγάλα έργα αρχαιολογικού ενδιαφέροντος.
Μια τέτοια μελέτη θα είναι υψηλού κόστους, που έστω και αν εξασφαλιστεί δημόσια χρηματοδότηση ή χρηματοδότηση από την ΔΕΗ, για να ανατεθεί από δημόσιο φορέα θα απαιτούνται ιδιαίτερα χρονοβόροι διαγωνισμοί με αβέβαια και αμφισβητούμενα αποτελέσματα.
Εάν ισχύει η προσφορά μεγάλου ιδιώτη χορηγού, όπως αναφέρθηκε στην προχθεσινή μας συνάντηση, αυτό θα προσέφερε την ιδανική εναλλακτική λύση. Ο ίδιος ο χορηγός θα μπορέσει άμεσα να επιλέξει κατά την απόλυτη κρίση του, το καταλληλότερο γραφείο μελετών, το οποίο θα αναλάβει να πληρώσει απευθείας ο ίδιος, χωρίς καμία απολύτως παρεμβολή στο οικονομικό κομμάτι οποιουδήποτε δημόσιου φορέα ή του Συλλόγου των Φίλων του Αρχαίου Θεάτρου. Τελείως καθαρές λύσεις.
Με έτοιμη την πλήρη μελέτη, εγκεκριμένη από το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο (ΚΑΣ), η υπόθεση αναστήλωσης του Αρχαίου Θεάτρου, θα μπορεί πλέον να δρομολογηθεί πλήρως. Θα μπορεί να συνταχθεί ένα μακροχρόνιο MASTER PLAN για το συνολικό έργο, το οποίο θα αποτελεί ΟΔΗΓΟ – ΕΥΑΓΓΕΛΙΟ για όλους. Με έτοιμη εγκεκριμένη από το ΚΑΣ πλήρη μελέτη στα χέρια μας , θεωρώ ότι εξασφάλιση δημόσιας ή, (και) ιδιωτικής χρηματοδότησης θα είναι, αν όχι εύκολη, μια σχετικά βατή υπόθεση.
Τέτοιο απόλυτα επιτυχημένο παράδειγμα με ιδιώτη χορηγό, λειτουργεί ήδη σε μεγάλο έργο αρχαιολογικού ενδιαφέροντος στην Καρύταινα.
Γιώργος Αδαμόπουλος
Δρ. Χημικός Μηχανικός
Πρόεδρος Συλλόγου Καρυτινών «ο Θ. Κολοκοτρώνης»
