Μια σειρά προτάσεις για την οικονομική αναγέννηση της περιοχής της Μεγαλόπολης, μετά τον πλήρη τερματισμό της λιγνιτικής παραγωγής, παρουσιάζει ερευνητικό κείμενο του ΙΜΕ / ΓΣΕΒΕΕ με την υπογραφή του Λ. Βατικιώτη, επισημαίνοντας την ανάγκη αλλά και τη δυνατότητα να υπάρξει η “επόμενη” μέρα για την περιοχή αυτή της Αρκαδίας.
Όπως αναφέρει ο συγγραφέας του ερευνητικού κειμένου, στο πλαίσιο των μέτρων αντιμετώπισης της κλιματικής αλλαγής προκρίθηκε ο τερματισμός της λιγνιτικής παραγωγής για να μειωθούν οι εκπομπές των επικίνδυνων αερίων που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου κι αυξάνουν την θερμοκρασία. Η απολιγνιτοποίηση είχε σοβαρές επιπτώσεις στην Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας και στην Μεγαλόπολη, που αποτελούσαν επί δεκαετίες τους ενεργειακούς πνεύμονες της Ελλάδας.

Το Σχέδιο Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης, που συνολικά προβλέπει τη διάθεση 500 εκ. ευρώ στην Μεγαλόπολη, δημιουργεί μεν ένα δίχτυ ασφαλείας, αλλά δεν εξασφαλίζει τον αναγκαίο οικονομικό αναπροσανατολισμό της περιοχής, έτσι ώστε να μην μετατραπεί σε οικονομική έρημο.
Η εξειδίκευση της Μεγαλόπολης στην ενεργειακή παραγωγή τις προηγούμενες δεκαετίες και η υπό εξέλιξη απολιγνιτοποίηση έχουν προκαλέσει μια σειρά ευαλωτότητες που δυσχεραίνουν τον οικονομικό της μετασχηματισμό. Ενδεικτικά, μείωση του πληθυσμού, χαμηλό μορφωτικό επίπεδο, υποχώρηση της γεωργίας και κτηνοτροφίας, στασιμότητα του προϊόντος, μείωση του κύκλου εργασιών και του αριθμού των απασχολουμένων στην ιδιωτική οικονομία.
Για να αντιμετωπιστούν τα συσσωρευμένα προβλήματα κατατίθεται μια σειρά από προτάσεις που εντάσσονται σε πέντε γενικές κατηγορίες: Για την οικονομία: αποκατάσταση εδαφών, καθορισμός χρήσεων γης, δημιουργία γεωργικού πάρκου καινοτομίας και πάρκου κτηνοτροφίας, βιομηχανική επεξεργασία πρωτογενούς παραγωγής, μάρκετινγκ και κέντρο logistics. Σχετικά με το ανθρώπινο δυναμικό, προτείνονται προγράμματα κατάρτισης και επανακατάρτιση και χρηματικές αποζημιώσεις. Για τις υποδομές, οδική σύνδεση Πύργου – Μεγαλόπολης και σιδηροδρομική σύνδεση Χρανών Μεγαλόπολης – Αγίας Θεοδώρας.
Σχετικά με την ενέργεια, προτείνεται η ανάπτυξη φωτοβολταϊκού πάρκου, η δημιουργία μονάδας και συστημάτων αποθήκευσης φυσικού αερίου και ηλεκτρικής ενέργειας, η ενίσχυση της κυκλικής οικονομίας και η διαμόρφωση ενός τοπικού προγράμματος «Εξοικονομώ», στο οποίο θα περιλαμβάνεται η επιδότηση εγκατάστασης αντλιών θερμότητας. Στο πεδίο του τουρισμού και πολιτισμού προτείνονται η αναστήλωση του αρχαίου θεάτρου, αρχαιολογικό πάρκο, θρησκευτικός τουρισμός, διαδρομές γευσιγνωσίας, δημιουργία υδροβιότοπων, ανάπτυξη αθλητικού τουρισμού, κέντρο μηχανοκίνητου αθλητισμού και βιομηχανικό μουσείο. Τέλος, για την ευόδωση οποιουδήποτε σχεδίου μετάβασης εκ των ων ουκ άνευ προϋπόθεση είναι η συναίνεση των τοπικών κοινωνιών.
Ιδιαίτερη σημασία έχουν οι αρνητικές διαπιστώσεις που γίνονται σχετικά με τα όσα είχαν εξαγγελθεί όσα προχωρούν προς υλοποίηση, διαβάζουμε συγκεκριμένα:
“Με βάση επίσημες δηλώσεις, εκτιμάται ότι από τις 5 εμβληματικές επενδύσεις θα δημιουργηθούν 900 άμεσες θέσεις εργασίας κατά την κατασκευή και 1.000 κατά την λειτουργία τους.
Επίσης, 1.100 έμμεσες και προκαλούμενες θέσεις εργασίας κατά την κατασκευή και 1.600 κατά την λειτουργία.
Ωστόσο, στο Εδαφικό Σχέδιο Δίκαιης και Αναπτυξιακής Μετάβασης Μεγαλόπολης, από τις 5 προαναφερθείσες επενδύσεις έχει συμπεριληφθεί μόνο η μία και μάλιστα με μικρότερη πρόβλεψη απασχόλησης.
Αναφέρεται συγκεκριμένα: «Προκρίνεται η υλοποίηση επένδυσης για την δημιουργία πρότυπης βιομηχανίας παραγωγής φαρμάκων, η οποία αναμένεται να δημιουργήσει τις απαιτούμενες θέσεις εργασίας (1.100 άμεσες και 350 έμμεσες)» (Εδαφικό Σχέδιο Δίκαιης και Αναπτυξιακής Μετάβασης Μεγαλόπολης, 2021).
Ακόμη κι αν λάβουμε ως ορθογραφικό λάθος την αντιστροφή της σχέσης έμμεσων και άμεσων θέσεων εργασίας δεν περνάει απαρατήρητη η μείωση από 400 σε 350 εκείνων των θέσεων εργασίας που στο Σχέδιο Δίκαιης Μετάβασης περιγράφονται ως άμεσες ενώ στο Εδαφικό ως έμμεσες.
Το σημαντικότερο ωστόσο είναι ότι οι πέντε αρχικά μεγάλες επενδύσεις έγιναν μία.
Εν αμφιβόλω επίσης τίθεται και η επιπλέον κατά 10% ενίσχυση των επενδύσεων που θα υλοποιηθούν εντός των Ζωνών Απολιγνιτοποίησης (ΖΑΠ).”
Τα όσα περιγράφονται μέσα στο ερευνητικό κείμενο, που είναι απόλυτα τεκμηριωμένο, αποτελούν το μεγαλύτερο χαστούκι σε όσους μέχρι σήμερα έταξαν και υποσχέθηκαν ένα καλύτερο μέλλον για την Μεγαλόπολη, όπως θα διαβάσετε αναλυτικά στο κεφάλαιο 3 ΑΔΥΝΑΜΙΕΣ , δυστυχώς όλα είναι αναληθή.
Τέλος πολύ σημαντικές είναι οι προτάσεις που αναφέρονται στο κεφάλαιο 4 και θα πρέπει να μελετηθούν πιο διεξοδικά.
διαβάστε ολόκληρο το κείμενο ΕΔΩ