Η Ειδική Υπηρεσία Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης (ΕΥΔΑΜ) διοργάνωσε την Τετάρτη 23 Οκτωβρίου 2024 μια άκρως ενδιαφέρουσα εκδήλωση υπό τον τίτλο «Θέλω τα όνειρά μου να πιάνουν τόπο – Μένουμε στον τόπο μας – Περνάμε σε νέα εποχή!» (Youth Summit) στο αμφιθέατρο του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου στην Τρίπολη. Η αίθουσα γέμισε από νέους 16 – 29 ετών, φοιτητές και κατοίκους της περιοχής, οι οποίοι ενδιαφέρονται για το Πρόγραμμα Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης, το οποίο χρηματοδοτείται από το ΕΣΠΑ και μπορεί να αποτελέσει μοχλό ώστε τα όνειρα των νέων να γίνουν πραγματικότητα και να δραστηριοποιηθούν επαγγελματικά στον τόπο τους.
Στην εκδήλωση συμμετείχε και η Γ΄τάξη Γενικού Λυκείου Μεγαλόπολης.
Είχε προηγηθεί με εξαιρετική επιτυχία στην Κοζάνη η ανάλογη εκδήλωση, στις 16 Οκτωβρίου, όπου οι νέοι του τόπου έδωσαν το «παρών» και συμμετείχαν με τις ιδέες τους στον διάλογο, εκφράζοντας τις σκέψεις τους πάνω στους άξονες του προγράμματος. Στόχος των συναντήσεων, η εξοικείωση των νέων με έννοιες όπως Δίκαιη Μετάβαση και Πράσινη Επιχειρηματικότητα και η επικοινωνία μέσω του Εργαστηρίου Δημιουργίας Ιδεών στο τέλος της συνάντησης.
Η δράση πραγματοποιήθηκε με την υποστήριξη του Green Tank, του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου και του Συνδέσμου Υποτρόφων του Ιδρύματος Ωνάση.
Αξίζει να σημειωθεί ότι παρόντες στην εκδήλωση ήταν ο περιφερειάρχης Πελοποννήσου Δημήτρης Πτωχός, ο αναπληρωτής περιφερειάρχης Πελοποννήσου Χρήστος Λαμπρόπουλος, ο πρύτανης του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου Αθανάσιος Κατσής, ενώ χαιρετισμό απηύθυνε διαδικτυακά από τις Βρυξέλλες ο Αθανάσιος Σοφός, Διευθυντής Προγράμματος Γενικής Διεύθυνσης Περιφερειακής Πολιτικής και Αστικής Ανάπτυξης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Κατά την έναρξη της εκδήλωσης, ο διοικητής της ΕΥΔΑΜ Πελοπίδας Καλλίρης έλαβε τον λόγο για να απευθύνει χαιρετισμό, κατά τον οποίο ευχαρίστησε το Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου και τον πρύτανη για την εξαιρετική φιλοξενία, αλλά και τον περιφερειάρχη Πελοποννήσου για την υποστήριξη.
«Καλωσορίζω όλους εσάς τους νέους και τις νέες που εκπροσωπείτε τη νεολαία της περιοχής στην εκδήλωση, η οποία είναι ισάξια αν όχι καλύτερη από εκείνη της Κοζάνης. Η εκδήλωση πραγματοποιείται για να ενημερωθούν όλοι για τις ευκαιρίες που παρουσιάζονται στη νέα εποχή, μετά την ενεργειακή μετάβαση για εσάς, για το μέλλον σας. Θα ήθελα να ευχαριστήσω το Green Tank για τη βοήθεια, και θα ήθελα να δώσω ιδιαίτερες ευχαριστίες στον πρύτανη, και τον Σύνδεσμο Υποτρόφων του Ιδρύματος Ωνάση. Όλοι εσείς θα έρθετε σε επαφή με το τι σημαίνει ΕΣΠΑ, με το πώς εσείς μπορείτε να κάνετε μια αίτηση σε ένα πρόγραμμα. Ήδη κάποιοι νέοι μπορούν να κάνουν πολλά πράγματα, μια κρίσιμη δομή από το ΣΔΑΜ λειτουργεί στο κέντρο της Τρίπολης, ο συνεργατικός χώρος εργασίας ARKWORK, για να υποστηρίξει νέους και νέες σε καινοτόμους επιχειρηματικές ιδέες. Η σημερινή, όμως, είναι μια μέρα που το κυριότερο ζητούμενο είναι να μάθουμε από εσάς, τι οραματίζεστε για το μέλλον. Εσείς θα μας πείτε, εσείς είστε η νέα γενιά και η ελπίδα της χώρας. Σύντομα θα ολοκληρωθεί η αξιολόγηση όλων των επιχειρήσεων ως το τέλος του χρόνου, θα δημιουργηθούν στην περιοχή πάνω από 1.300 θέσεις εργασίας σύμφωνα με τα αιτήματα, και αυτές αφορούν τον πρώτο κύκλο, γιατί θα υπάρξει και δεύτερος κύκλος. Έχουμε εξαιρετική συνεργασία με τον περιφερειάρχη, με τον οποίο φτιάχνουμε τον Κόμβο Βιο-οικονομίας σε συνεργασία με το πανεπιστήμιο Πελοποννήσου, σε ένα νέο περιβάλλον, ένα εργαστήρι μέσα στις πόλεις. Τρίπολη, Οιχαλία, Μεγαλόπολη, Γορτυνία, σε αυτές τις πόλεις σε δύο χρόνια θα μιλάμε για νέες θέσεις εργασίας και νέο παραγωγικό μοντέλο, με καλά αμειβόμενες θέσεις εργασίας. Ακόμη, ιδιαίτερες ευχαριστίες οφείλω στον αναπληρωτή υπουργό Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Νίκο Παπαθανάση για την άμεση στήριξη, αλλά και στον περιφερειάρχη Δημήτρη Πτωχό. Ακόμα, στους δημάρχους Μεγαλόπολης, Γορτυνίας, Οιχαλίας, Τρίπολης για την προσπάθεια. Είναι ο δικός σας λόγος, η δική σας στιγμή, η δική σας ευκαιρία. Οφείλουμε να σας ακούσουμε», είπε, τέλος, ο κ. Καλλίρης.
Ο περιφερειάρχης Δημήτρης Πτωχός, από την πλευρά του, εξέφρασε τη μεγάλη του χαρά και τιμή για τη συμμετοχή του στην εκδήλωση, επισημαίνοντας: «Πάει πολύς καιρός που βρέθηκα τελευταία φορά σε αμφιθέατρο. Είμαστε εδώ για να πάρουμε λίγο από το πάθος σας, τις ιδέες σας. Θα επαναλάβουμε τέτοιες ημερίδες, ώστε να συνθέσουμε όλα αυτά που σχεδιάζονται και δρομολογούμε, ώστε να πετύχουμε τη μετάβαση που συμβαίνει. Βρισκόμαστε σε μεταβατική περίοδο, όπου η Πελοπόννησος και η Δυτική Μακεδονία καλούνται να αφήσουν πίσω τις ρυπογόνες πηγές και να ακολουθήσουν ένα νέο μοντέλο ανάπτυξης, κι αυτό δεν είναι απλώς μια διαχειριστική διαδικασία, αλλά μια κοινωνική και οικονομική αλλαγή που απαιτεί τη συμμετοχή όλων μας και κυρίως εκείνων που ζουν, εργάζονται και ονειρεύονται στον τόπο μας. Η Περιφέρεια είναι σε στενή συνεργασία με το πρόγραμμα, έχει σχεδιάσει δράσεις και πρωτοβουλίες για νέες ευκαιρίες δημιουργίας και θέσεις εργασίας. Έχουμε κάνει αρκετά βήματα, έχουν ενεργοποιηθεί αρκετά από αυτά τα προγράμματα, στα οποία περιλαμβάνονται έργα όπως ο κόμβος Βιο-οικονομίας, επενδύσεις στην πράσινη ενέργεια. Εξίσου σημαντικό να διασφαλίσουμε ότι οι νέες ευκαιρίες θα είναι προσβάσιμες σε όλους τους νέους. Θέλουμε να μείνετε, να δημιουργήσετε και να επενδύσετε εδώ. Επενδύουμε στην εκπαίδευση, στην κατάρτιση, στη στήριξη της νεανικής επιχειρηματικότητας και στην αγορά εργασίας. Όλοι οι φορείς θα είναι δίπλα σας με όλες μας τις δυνάμεις. Η ανάπτυξη πρέπει να είναι οικονομικά βιώσιμη, περιβαλλοντικά πράσινη και κοινωνικά δίκαιη. Σας καλώ όλους σας να συμμετέχετε στις δράσεις. Στόχος μας είναι να δημιουργήσουμε έναν τόπο. Είμαι βέβαιος ότι ακούτε τις λέξεις χωρίς να έχετε απόλυτη αντίληψη του τι συμβαίνει στον τόπο μας. Θα βρείτε εδώ αυτό που αναζητάτε σε άλλες πόλεις ή σε άλλες χώρες. Το ΠΔΑΜ μπορεί να δώσει όλα τα εργαλεία που χρειάζεστε. Υπάρχουν δομές που μπορούν να ενισχύσουν την έρευνα και την ανάπτυξη, κάθε είδους επιχειρηματική δραστηριότητα. Αξίζει να δώσετε λίγα λεπτά για να δείτε τι συμβαίνει γύρω σας. Πάρτε την ευκαιρία, ενημερωθείτε και να συμμετάσχετε ενεργά. Είμαστε εδώ για να ακούσουμε, να συνθέσουμε και να υιοθετήσουμε οτιδήποτε καλό θα προκύψει, από νέα μυαλά γεμάτα φαντασία».
Ο πρύτανης του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου Αθανάσιος Κατσής είπε κατά τον χαιρετισμό του:
«Θα ακούσετε πολλά πράγματα σήμερα, είναι μια μεγάλη ευκαιρία που διαφημίζουμε που υπάρχει για εσάς και η οποία συνδέεται άρρηκτα με αυτό που κάνουμε στο πανεπιστήμιο. Μπορείτε να αξιοποιήσετε τις γνώσεις σας, οι ιδέες που έχετε μπορεί να γίνουν πράξη, να γίνουν επιχείρηση, κέρδος εμπορικό για εσάς. Εδώ δεν είστε μόνο για να δείτε ωραίες διαφάνειες, αλλά σκεφτείτε ότι αυτό είναι το μέλλον σας, ότι από αυτό θα ζήσετε. Είναι ευθύνη και δική μας και δική σας, και των καθηγητών σας, να δείτε τι υπάρχει και πώς θα μπορέσετε να βιοποριστείτε. Ό,τι απορίες υπάρχουν, θα τις καταγράψουμε, αλλά δείτε τι μπορείτε να κάνετε. Καλή επιτυχία, καλή συνεργασία και είμαι στη διάθεσή σας».
Ακολούθως, η κυρία Μαίρη Πραγιάτη, Προϊσταμένη Μονάδας Προγραμματισμού & Αξιολόγησης/Διαχ. Αρχή ΕΣΠΑ – ΔΑΜ στο Υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων, παρουσίασε με εύληπτο τρόπο το Πρόγραμμα Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης 2021 – 2027 από την ΕΥΔΑΜ.
«Στόχος του προγράμματος είναι να περιορίσει τις επιπτώσεις από την ενεργειακή μετάβαση. Είναι ένας πυρήνας αναπτυξιακός, από τον οποίον διατίθενται 391 εκατ. ευρώ, μόνο για τη Μεγαλόπολη. Αναλύεται σε πέντε προτεραιότητες. Έχουν κατατεθεί 255 επενδυτικά σχέδια για την περιοχή, γύρω στα 150 εκατ. ευρώ, ο αρχικός προϋπολογισμός έχει ξεπεραστεί. Θα εξελιχθεί και θα αναβαθμιστεί το παραγωγικό μοντέλο. Υπάρχει δράση για παραγωγή ενέργειας από ΑΠΕ, μία δράση ενεργειακής αναβάθμισης δημόσιων κτιρίων, ΟΤΑ, Α και Β βαθμού, και δύο δράσεις στην κοινωνική ενσωμάτωση με πλέγμα κοινωνικών υπηρεσιών. Οι στόχοι που τίθενται, είναι η βιώσιμη απασχόληση, για την ανακοπή της δημογραφικής αιμορραγίας, για να γίνει ελκυστική η παραμονή του προσωπικού, αλλά και για την προσέλκυση ταλέντων στο πανεπιστήμιο».
«Συμβαίνουν πράγματα στα οποία πρέπει να συμμετέχετε, είναι κεκτημένο να διαβουλευόμαστε αυτό που θα γίνει στον τόπο μας. Σας θέλουμε συνένοχους», υπογράμμισε.
Από τις Βρυξέλλες χαιρετισμό απηύθυνε μέσω ζωντανής σύνδεσης ο Αθανάσιος Σοφός, ο οποίος είπε: «Η μετάβαση για να είναι δίκαιη, θα πρέπει να περιλαμβάνει και τη νεολαία. Θέλουμε να ακούσουμε το όραμα και τις ιδέες σας. Συγχαρητήρια στην οργάνωση, για την προσπάθεια που γίνεται να ακουστούν οι νέοι και να ληφθούν υπόψη οι ιδέες τους. Μια προσπάθεια τριών και πλέον ετών, έχει αρχίσει να δίνουν κάποια αποτελέσματα. Εκτός από τα προγράμματα ΕΣΠΑ, ή το ΕΣΠΑ, η ΕΕ έχει απευθείας χρηματοδοτήσεις μέσω του Solidarity Fund, του Horizon, το EU Teens for Green, και είναι υψηλή σε σχέση με τις άλλες χώρες η συμμετοχή της Ελλάδας. Οι νέοι έχουν τη βούληση και την ικανότητα να συμμετέχουν στην ανάπτυξη των κοινωνιών. Οι νέοι μπορούν να αφουγκραστούν τη λεγόμενη σιωπηλή φωνή των κοινωνιών, μπορούν να ενεργοποιήσουν το τμήμα των κοινωνιών που κατά τα άλλα πιστεύει ότι τίποτα δεν εξαρτάται από το ίδιο. Χρειάζονται υποστήριξη και ανατροφοδότηση. Η πράσινη μετάβαση στην Πελοπόννησο δεν είναι μια πρόκληση, αλλά μια μοναδική ευκαιρία για βιώσιμη ανάπτυξη. Μπορείτε να πρωταγωνιστήσετε και να διασφαλίσετε ένα καλύτερο μέλλον για όλους».
Στη συνέχεια, τον λόγο έλαβε ο κ. Σπύρος Μουμούρης, στέλεχος του ΕΦΕΠΑΕ, ο οποίος μίλησε για πιο πρακτικά ζητήματα σχετικά με το πώς γίνονται οι αιτήσεις.
«Εμείς υποδεχόμαστε προτάσεις και βοηθάμε τη Διαχειριστική Αρχή στην αξιολόγηση», εξήγησε και παρουσίασε όσο πιο απλά γίνεται κάποια βασικά ζητήματα που αφορούν την όποια συμμετοχή στο ΕΣΠΑ. «Είναι αρκετά πιθανό κάποιος ή κάποια από εσάς να κάνει αίτηση στο ΕΣΠΑ», επεσήμανε και εξήγησε λίγα πράγματα για τον τρόπο με τον οποίον προκηρύσσονται οι δράσεις, για τους κανονισμούς, για το τι θα πρέπει οι υποψήφιοι να προσέξουν στην προκήρυξη, λέγοντας ότι πρέπει οι ενδιαφερόμενοι να καταγραφούν οι ανάγκες, να κοστολογήσουν, να έχουν όλα τα απαιτούμενα δικαιολογητικά. Μάλιστα, πρότεινε τη συνεργασία με κάποιο σύμβουλο για τη διαδικασία. Υπογράμμισε, πάντως, ότι στα προγράμματα της Δίκαιης Μετάβασης η χρηματοδότηση είναι στο 70%, προσθέτοντας ότι οι ωφελούμενοι έχουν την υποχρέωση δημιουργίας νέων θέσεων εργασίας.
Ύστερα από ένα ολιγόλεπτο διάλειμμα, ακολούθησε μια ανοιχτή συζήτηση, με θέμα «Μένουμε στον τόπο μας. Ποιοι θα μπορούσαν να είναι οι βέλτιστοι τομείς απασχόλησης των νέων της Αρκαδίας». Συντονιστής, ο αρχισυντάκτης της LiFO Γιάννης Πανταζόπουλος και στη συζήτηση συμμετείχαν οι: Ιωάννα Θεοδοσίου από το Green Tank, Δημήτρης Γεωργίου, υπότροφος του Ιδρύματος Ωνάση, και Γιώργος Παπαδόπουλος, υποψήφιος διδάκτορας στο Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου.
Αξίζει να σημειωθεί ότι μέσω QR code οι παρευρισκόμενοι απάντησαν ερωτήσεις και οι απαντήσεις τους παρουσιάστηκαν στο τέλος.
Κατ’ αρχάς, ο κ. Δημήτρης Γεωργίου ερωτήθηκε πώς μένει στον τόπο του. Απάντησε: «Δεν υπάρχουν απαγορευτικά πράγματα, υπάρχουν πολλά μονοπάτια, όχι μόνο ένα. Πρέπει να βλέπουμε τι έχουμε γύρω μας για να χτίσουμε μια επιχείρηση. Να βλέπουμε τι έχουμε, από εκεί και πέρα, δεν είναι απαραίτητο επειδή σπουδάζουμε κάτι ότι μένουμε εκεί πέρα. Η δική μου εμπειρία, όπου βρέθηκα, βρέθηκα με όλη μου την καρδιά εκεί. Αξιοποίησα την προηγούμενη εμπειρία για να πάω πιο κάτω. Όλα είναι μπλοκ σε κάτι στρατηγικό, όσο επενδύουμε σε αυτά».Η κυρία Ιωάννα Θεοδοσίου ερωτήθηκε ποιες είναι οι προκλήσεις που αντιμετωπίζει η νεολαία στις λιγνιτικές περιοχές. Απάντησε: «Δεν είσαι μόνος σου, υπάρχει περιβάλλον γύρω σου που δεν είναι ευνοϊκό, όπως στις λιγνιτικές περιοχές. Τρεις είναι οι προκλήσεις, η φυγή από τις περιοχές, η ανεργία και ένας τύπος αποκλεισμού. Η λιγνιτική δραστηριότητα ήταν η βασική οικονομική δραστηριότητα και καθόριζε τις κοινωνίες και τη δομή. Η αλλαγή παραγωγικού μοντέλου, φέρνει αλλαγή και του κοινωνικού μοντέλου. Αυτά που ζουν οι άνθρωποι σε Κοζάνη και Τρίπολη τα ίδια αντιμεωπίζουν οι τοπικές κοινωνίες στις 96 ευρωπαϊκές περιφέρειες έντασης άνθρακα. Η φυγή των νέων είναι 3,8% στην Ευρώπη, αλλά στη Δυτική Μακεδονία και Πελοπόννησο συνολικά, είναι 17%. Η ανεργία στο 21%, διπλάσια του ευρωπαϊκού μέσου όρου, υπάρχει μεγάλο ποσοστό ανθρώπων χωρίς εξειδίκευση. Καλούνται να ξεπεράσουν τα εμπόδια, να αξιοποιήσουν τις ευκαιρίες, να αναμετρηθούν και με την ανυπομονησία τους και την όρεξη να προχωρήσουν τα πράγματα γρήγορα, διότι σε μια διαδικασία μετάβασης, αυτό είναι κόντρα ρόλος. Ένα κοινωνικό μοντέλο δεν αλλάζει μέσα σε 5-10 χρόνια, είναι πολύπλοκη διαδικασία. Είναι θετικό που υπάρχει χρηματοδοτικός μηχανισμός».
Ο Γιώργος Παπαδόπουλος ερωτήθηκε για το πώς ο ενεργειακός τομέας επηρεάζεται από τις πολεμικές συγκρούσεις, και το πώς μένουν οι νέοι στον τόπο τους. Απάντησε: «Βιώνουμε ένταση στη Μέση Ανατολή, με κλιμάκωση, και ύστερα από μια πανδημία. Έχουν μειωθεί πολύ οι προϋπολογισμοί. Υπάρχει ενεργειακή φτώχεια, σε ευρωπαϊκό επίπεδο 60 εκατ. άνθρωποι δεν μπορούν να κρατήσουν αρκετά ζεστά τα σπίτια τους, σε ποσοστό 20% στην Ελλάδα. Σύμφωνα με τον ΟΗΕ, ένας στους πέντε δεν έχει πρόσβαση σε σύγχρονη μορφή ενέργειας. Υπάρχει κοινωνικός αποκλεισμός. Μέσα από τα προγράμματα ΕΣΠΑ, να δοθεί με σωστό τρόπο και δίκαιο η μετάβαση, να μην αφήσει κοινωνικούς αποκλεισμούς. Με σωστή ορθολογική κρίση, τα χρήματα να διανεμηθούν σωστά».
Ο Δημήτρης Γεωργίου ερωτήθηκε για τους νέους στη νέα εποχή και πώς να μείνουν στον τόπο τους. Απάντησε: «Μένουμε στον τόπο μας, το έχω κάνει, επέστρεψα Ελλάδα ύστερα από πέντε χώρες, ένιωσα και ηθική υποχρέωση, αλλά έχει να κάνει και με τις ευκαιρίες που δίνονται, πιστεύω στις ευκαιρίες της ελληνικής περιφέρειας. Αυτές είναι Τουρισμός, γαστρονομία, πολιτισμός. Έχουν δυνατότητες τουριστικής ανάπτυξης. Η Τρίπολη έχει potential φύσης, μπορεί να προσελκύσει dark τουρισμό, όλη η περιοχή διαθέτει σε αρμονική συνύπαρξη απίστευτα τοπικά προϊόντα, μεγάλη ιστορία, οι ευκαιρίες έχουν μια δυναμική. Από εκεί και πέρα, να πάμε ένα βήμα πίσω. Μένουμε με την προϋπόθεση να φύγουμε πρώτα. Έχουμε την αντίληψη και την όρεξη, αλλά καλό είναι να διευρύνουμε τους ορίζοντές μας και να αναπτύξουμε δεξιότητες και να φέρουμε κάτι καινούριο. Ένα μεταπτυχιακό ή και η αξιοποίηση ενός προγράμματος, ή και ένα ταξίδι ακόμα».
Η Ιωάννα Θεοδοσίου ρωτήθηκε σε ποιους τομείς μπορούν να απασχοληθούν και τι χρειάζεται οι νέοι. Απάντησε: «Οι λιγνιτικές περιοχές, δεν είναι περιοχές με φύση και αρμονία. Υπάρχει νεκρή γη, μαύρη, γκρι, καφέ, και μια κοινωνία ζει γύρω από αυτό το τοπίο. Πώς η εμπειρία γίνεται τουριστικό προϊόν; Η εμπειρία είναι λιγνίτης, γεωλογία, πολιτισμός, σε χώρες στο εξωτερικό έχουν δημιουργηθεί σε περιοχές που έχουν σβήσει τον λιγνίτη αδιανόητα τουριστικά και πολιτιστικά κέντρα. Το να κατεδαφιστεί μια μονάδα, μπορεί για την τοπική κοινωνία να έχει ξεχωριστή σημασία, γιατί ουσιαστικά κατεδαφίζεται η ιστορία της. Μήπως να διατηρήσουμε κάτι, να σκεφτούμε ανάποδα; Οι αποκαταστάσεις είναι διαχείριση υδάτων, νέες παραγωγικές δραστηριότητες, θέλουν πόρους, συγκροτημένο σχεδιασμό και το πανεπιστήμιο έχει σπουδές στην αγροδιατροφή, εκεί που είναι το μεγαλύτερο ενδιαφέρον του. Οι τόποι να δημιουργούν ενδιαφέρον στη νέα γενιά, ενημέρωση και στοχευμένοι πόροι, συμμετοχή. Συμμετοχή και διάλογος».
Ο Γιώργος Παπαδόπουλος ρωτήθηκε για παραδείγματα καλής δίκαιης μετάβασης. Απάντησε: «Στο Μπέλφαστ, μισό εκατομμύριο εργαζόμενους είχε στα ορυχεία, και έμειναν κάτω από 50.000. Σε αυτό το χρονικό διάστημα, δημιουργήθηκε συγκροτημένο σχέδιο. Μεγαλόπολη και Δυτική Μακεδονία, τα ίδια, κλείνουν οι μονάδες το 2028, κάτι πρέπει να γίνει με την τοπική κοινωνία με κάθε περιοχή. Το ίδιο συνέβη στη Δανία, το 1970 έκλεισαν οι μονάδες άνθρακα. Αν αντιγράψουμε ή να τα φέρουμε στα μέτρα μας; Όχι, δεν μπορούμε. Το θέμα είναι να τα μελετήσουμε, να δούμε τι μπορούμε να κάνουμε στη δική μας χώρα».Η Ιωάννα Θεοδοσίου ερωτήθηκε: «Πώς να ενισχυθεί η συμμετοχή; Πώς θα αξιοποιηθούν οι πόροι;». Απάντησε: «Πόσοι καταλαβαίνουν για τι μιλάμε, δεν μιλάμε για απλή τεχνολογική αλλαγή, φεύγουμε από τον λιγνίτη και πάμε σε άλλη μορφή ενέργειας, για οικονομικούς λόγους κυρίως, και φέρνει μαζί της κοινωνική αναδιάρθρωση. Οι νέοι άνθρωποι πρέπει να έχουν από την αρχή λόγο στον σχεδιασμό στις περιοχές αυτές, διότι εκείνοι θα ζήσουν και θα φτιάξουν τα σπίτια τους εκεί. Το δεύτερο, πώς όλοι αυτοί οι πόροι μπορούν να αξιοποιηθούν από εμάς; Συγκεκριμένοι κανόνες, που δεν είναι πάντα εύκολοι ή προσβάσιμοι. Το πρόγραμμα που ανέφερε ο κ. Σοφός είναι πολύ σημαντικό, γιατί έγινε μια πρώτη εξοικείωση με τις ευκαιρίες που δημιουργεί η μετάβαση. Είναι ένα ευρύχωρο πρόγραμμα, αλλά πρέπει να προσαρμοστεί το πρόγραμμα σε ανάγκες που ήδη μπορεί να έχουμε. Διατίθενται 144 εκατ. ευρώ από το 2028 ως σήμερα, εθνικοί πόροι, και να δώσει μια ευκαιρία. Δημιουργείται ειδικό ταμείο νέων. Με κανόνες, και χρονικό ορίζοντα. Η μετάβαση δεν θα είναι δίκαιη, αν δεν περιλαμβάνει τους ανθρώπους που αφορά. Μιλάμε τοπικά, αλλά το πρόγραμμα είναι εθνικό. Είναι το αναπτυξιακό στοίχημα της χώρας για τα επόμενα χρόνια. Οι προκλήσεις είναι κοινές για όλους μας. Η συμμετοχή, οι νέοι μπροστά και ο διάλογος».
Ο Δημήτρης Γεωργίου απάντησε σε ερώτηση σχετικά με τις επενδύσεις στον τουρισμό κι αν υπάρχουν μόνο εκεί ευκαιρίες. Απάντησε: «Από τη μια, υπάρχουν οι πόροι, από την άλλη, πρέπει να είμαστε σε θέση να ερμηνεύουμε το περιβάλλον μας και να βλέπουμε τις ανάγκες που έχουν οι καταναλωτές ή η κοινωνία μας. Ζούμε σε ένα ευμετάβλητο περιβάλλον, ενεργειακά ζητήματα, πληθωρισμός, αλλά και ευκαιρίες. Σήμερα υπάρχει η αναζήτηση αυθεντικών εμπειριών, η χρήση ψηφιακών μέσων κ.ά. Επί της ουσίας, όλα αυτά έχουν διδάγματα για το πού μπορούμε να κατευθυνθούμε. Το πρόγραμμα LEADER χρησιμοποίησα εγώ, για ενοικιαζόμενα δωμάτια, και εφάρμοσα μοντέλο λειτουργίας ένα μοντέλο κοινωνικής επιχειρηματικότητας. Εκπαιδεύουμε ντόπιους επιχειρηματίες, όπως μελισσοκόμους, συνέργεια, να ενισχύουν το εισόδημά τους στον πρωτογενή τομέα, και δίνουμε κίνητρα στους επισκέπτες. Τα πράγματα συνδέονται μεταξύ τους. Σε Γερμανία και Πολωνία, επιβαρυμένες περιοχές ζουν καλά τώρα, άλλαξαν παραγωγικό μοντέλο».
Η Ιωάννα Θεοδοσίου είπε: «Βασικός άξονας ο αγροτουρισμός, έχει τη γεωργία μέσα, με πιο σύγχρονη ματιά, είναι ένας κλάδος που απασχολεί πολύ κόσμο στην Πελοπόννησο. Να τους δούμε με πιο καινούρια μάτια, δεν αποκλείεται από τη μετάβαση η γεωργία, μακάρι να υπάρχουν προτάσεις που σχετίζονται με αυτόν τον τομέα». Παρουσιάστηκαν τα αποτελέσματα της έρευνας που έγιναν μέσω ερωτηματολογίου και έγιναν ερωτήσεις για ίσες ευκαιρίες.
Ο κ. Γιώργος Παπαδόπουλος είπε: «Ο διάλογος είναι η λύση όλων των προβλημάτων. Για να ανταλλάξουμε απόψεις. Δανία και Γερμανία, πέρασαν πολλά χρόνια ώσπου να το πετύχουν. Δεν πατάμε ένα κουμπί. Δεν υπάρχει συμμετοχή των νέων στα κοινά, δεν υπάρχουν παιδιά να παρακολουθούν μαθήματα ούτε εδώ, στο πανεπιστήμιο».
Η Ιωάννα Θεοδοσίου είπε: «Στην παγκόσμια εμπειρία, είδαμε ότι οι νέοι τράβηξαν την κλιματική πολιτική και πίεσαν για να πάνε προς μια κατεύθυνση. Μάνδρα και Κερατσίνι δεν έχουν δει αλλαγή στον τόπο τους».
Ο Δημήτρης Πτωχός παρενέβη σχετικά με ερώτηση που τέθηκε στους ομιλητές, για ποιο λόγο να μείνει κάποιος στον τόπο του, αν πρόκειται να φύγει στο εξωτερικό και να βρει καλή δουλειά εκεί. Είπε: «Η ευτυχία του κάθε ανθρώπου είναι μια διαχείριση της προσδοκίας, όχι το πόσα λεφτά βγάζει. Εδώ θα ζεις δίπλα στους δικούς σου, στους φίλους σου, χίλια πράγματα, υπάρχει ειδικό βάρος σε πολλές μεταβλητές μιας εξίσωσης. Απίθανα παραδείγματα υπάρχουν δίπλα μας, στην Κόρινθο εταιρία φτιάχνει drones που πωλούνται στο ιαπωνικό ναυτικό. Δύο φαρμακοβιομηχανίες στην Τρίπολη. Στη Λακωνία εταιρία παράγει το καλύτερο λάδι στον κόσμο».
Ακολούθησε εργαστήρι ιδεών με τη συμμετοχή των φοιτητών.
