Γράφει ο Ι.Γ. Ασημακόπουλος
Το Σάββατο 3 Μαίου 2025 πραγματοποιήθηκε εκδήλωση Μνήμης της 1ης Μάχης του Απελευθερωτικού Αγώνα που έγινε την 27η Μαρτίου 1821 στη θέση «Στενά Αγ. Αθανασίου» του οικισμού «Στρογγυλό», της Δ.Κ. Κοτυλίου. στο παρακείμενο εξωκλήσι τελέσθηκε θεία λειτουργία του Αγίου Αθανασίου και στη συνέχεια, πραγματοποιήθηκε κατάθεση στεφάνων από τους παρευρισκόμενους επισήμους.
Την εκδήλωση, εκτός του Δημάρχου Μεγαλόπολης κ. Κ. Μιχόπουλου ο οποίος μίλησε για το χρονικό της μάχης, τίμησαν με την παρουσία τους ο κ. Π. Βαλασόπουλος εκπρόσωπος της Περιφέρειας Πελοποννήσου και διευθύνων Σύμβουλος της «ΑΡΚΑΔΙΑ ΑΕ», ο κ. Β. Χίνης πρόεδρος του ΔΣ, αντιδήμαρχοι, πρόεδροι Δημοτικών Κοινοτήτων, εκπρόσωποι της Αστυνομίας, της Πυροσβεστικής και πολλοί πολίτες.
Το χρονικό της μάχης.
Κολοκοτρώνης, Δεληγιάννης και Πλαπουταίοι με το ξεκίνημα της επανάστασης του 21 πολιορκούσαν το κάστρο της Καρύταινας. Η πολιορκία είχε δυσκολέψει πολύ τους πολιορκημένους. Στο μεταξύ 3000 Τούρκοι από το Φανάρι, λόγω των γεγονότων της επανάστασης, κατευθύνονταν προς τα κει, με τελικό προορισμό την Τρίπολη. Μαθαίνοντάς το ο Κολοκοτρώνης, στις 27 Μαρτίου του 1821 παράταξε
ισχυρή δύναμη στα στενά του Άγιου Αθανάσιου, απέναντι από την Καρύταινα. Οι Τούρκοι φτάνοντας, προσπάθησαν να διαλύσουν τους επαναστατημένους Έλληνες, όμως ηττήθηκαν.
Πολλοί Τούρκοι, στην προσπάθεια τους να περάσουν το φουσκωμένο ποτάμι για να καταφύγουν στην Καρύταινα, πνίγηκαν. Όσοι το κατάφεραν κλείστηκαν στο κάστρο μαζί με τους πολιορκημένους και έστειλαν ανθρώπους στην Τρίπολη ζητώντας βοήθεια, απ’ όπου στάλθηκαν δυο χιλιάδες ιππείς και πεζοί. Οι Έλληνες, αν και πολύ περισσότεροι, βλέποντας τους εχθρούς τρόμαξαν και διασκορπίστηκαν στα γύρω βουνά.
Οι Οθωμανοί αφού λεηλάτησαν και πυρπόλησαν την Καρύταινα, αναχώρησαν για την Τρίπολη.

