Γράφει ο Ι.Γ. Ασημακόπουλος
Την Παρασκευή 24 Ιουνίου, πραγματοποιήθηκε στο πνευματικό Κέντρο του Δήμου Μεγαλόπολης, διάλεξη με θέμα: «Το Θέατρο και το Θερσίλειο της Μεγάλης Πόλης: Αρχαιολογικές έρευνες και αναστηλωτικές εργασίες (1890-2022)».
Για άλλη μια φορά, με βάση τα όσα ειπώθηκαν εκεί από τα πλέον επίσημα χείλη (Δήμαρχος, Αντιπεριφερειάρχης, Έφορος αρχαιοτήτων Αρκαδίας), καταλάβαμε ότι η αναστήλωση του Αρχαίου Θεάτρου Μεγαλόπολης, έχει παραπεμφθεί εδώ και χρόνια στις «Ελληνικές Καλένδες»*.
Η διάλεξη, μπορούμε να πούμε με ασφάλεια, δεν εκπλήρωσε τις προσδοκίες μας. Καταναλώθηκε πολύς χρόνος στην παρουσίαση του έργου και των περγαμηνών του Εφόρου Αρχαιοτήτων Αρκαδίας, καθώς και στην κατ’ επανάληψη (σε εκνευριστικό βαθμό) παρουσίαση των «παραγόντων» που παρευρίσκονταν στην εκδήλωση, ενώ οι θεατές από κάτω ιδρώναμε και υπομέναμε καρτερικά μια αποπνικτική ζέστη λόγω έλλειψης κλιματισμού, για να ακούσουμε κάτι ευχάριστο για το αρχαίο θέατρο, που στο τέλος δεν ακούσαμε.
Τις ευχές και την αισιοδοξία τους εξέφρασαν πανηγυρικά, οι κύριοι Δήμαρχος Μεγαλόπολης και Αντιπεριφερειάρχης Αρκαδίας, για την μελλοντική εξέλιξη των πραγμάτων, παρουσιάζοντας ως επίτευγμα την εξασφάλιση κάποιου πενιχρού ποσού από το λιγνιτόσημο, για την αναστήλωση μιας βαθμίδας θέσεων του αρχαίου θεάτρου. Λέω πενιχρού ποσού, σε σύγκριση με το συνολικό ποσό που απαιτείται για την αναστήλωση του μνημείου, που προφανώς θα είναι πολλές δεκάδες εκατομμύρια, όπως και το ποσό των 2,5 εκατομμυρίων που είχε δοθεί από τη ΔΕΗ πριν μερικά χρόνια και δεν ξέρουμε αν ακόμα υπάρχει ή χάθηκε οριστικά.
Βέβαια αντιλαμβανόμενοι οι ταγοί το εύλογο ερώτημα που πλανάται στην τοπική κοινωνία: «Γιατί κοντά μισό αιώνα δεν έχει γίνει τίποτε στο αρχαίο θέατρο Μεγαλόπολης;». Είπαν πως εδώ δεν ήρθαμε να καταλογίσουμε ευθύνες σε κανέναν στο παρελθόν.
Βέβαια ευθύνες υπάρχουν και επιμερίζονται σε όσους όλα αυτά τα χρόνια μας παραμύθιαζαν πως η αναστήλωση ξεκινάει. Πως γίνονται μελέτες. Πως εντάχθηκε σε Ευρωπαϊκό πρόγραμμα. Υπέγραφαν μνημόνια κι έκαναν βαρύγδουπες δηλώσεις στα ΜΜΕ με φόντο το αρχαίο θέατρο, με φανφάρες, θυμιατά και δοξολογίες. Υπουργοί. Βουλευτές. Δήμαρχοι. Νομάρχες. Περιφερειάρχες.
Κοντά μισό αιώνα ακούμε τα ίδια πράγματα που ειπώθηκαν προχθές στην περιβόητη διάλεξη. Τι άλλαξε για να πιστέψουμε τώρα τους κυρίους Δήμαρχο και Αντιπεριφερειάρχη; Τίποτα!!!
Όλα κρίνονται από το αποτέλεσμα. Και το αποτέλεσμα από τα ψεύτικα τα λόγια τα μεγάλα τόσον χρόνων, είναι ένα μεγάλο μηδενικό.
Ο κ. Έφορος μας παρουσίασε το αναστηλωτικό του έργο (;;;) από την ημέρα που ανέλαβε πριν ένα χρόνο. Δηλαδή μας μίλησε για κάποιες δικές του διαπιστώσεις που προφανώς δεν είχαν αντιληφθεί οι προκάτοχοί του, που θα πρέπει λέει να συμπεριληφθούν στις μελέτες. Πως θα πρέπει να φύγει το νεκροταφείο από πάνω γιατί λέει τα λήμματα (;;;) επηρεάζουν τη στατικότατα του μνημείου. Με λίγα λόγια «πιασ’ τ’ αυγό και κούρεψ’ το» που λέμε οι αδαείς πολίτες…
Αλλά παρ’ όλα αυτά, για να μην έχουμε πάλι ψεύτικες ελπίδες, ο κύριος έφορος φρόντισε να τις περιορίσει ακόμα περισσότερο. Αν ποτέ γίνουν οι απαραίτητες μελέτες και βρεθούν τα χρήματα, το αρχαίο θέατρο Μεγαλόπολης ποτέ δεν θα φτάσει να φιλοξενήσει 10.000 θεατές όπως στην αρχαιότητα. Μόνο οι πρώτες εννέα βαθμίδες θα αναστηλωθούν, αν αναστηλωθούν. Δηλαδή μιλάμε για χίλιους πεντακόσιους με δύο χιλιάδες θεατές το πολύ. Που σημαίνει σε απλά ελληνικά, πως ναι, ίσως κάποτε μπορέσει να σωθεί ότι γίνεται να σωθεί. Όμως αυτό, σε καμιά περίπτωση δεν θα μπορέσει να αποτελέσει την κορωνίδα της Μεγαλόπολης σε μια αναπτυξιακή προσπάθεια στον τομέα του πολιτισμού.
Βέβαια στη Μεγαλόπολη η ανάπτυξη έρχεται με φυλακές, φωτοβολταικά πάρκα τέρατα, εγκεκριμένο σχέδιο για χώρο διαχείρισης επικίνδυνων βιομηχανικών αποβλήτων και αν είμαστε τυχεροί μπορεί να μας φέρουν και σκουπίδια.
Αυτό που γίνεται αντιληπτό, παρά την αισιοδοξία του Δημάρχου και του Αντιπεριφερειάρχη, είναι πως το μέλλον του αρχαίου θέατρου Μεγαλόπολης δεν φαίνεται να είναι ρόδινο. Από το 1980 ακούμε πως γίνονται μελέτες. Πέρασαν 40 χρόνια και κάθε φορά βγαίνει κάποιος που αναιρεί τις προηγούμενες. Δηλαδή θα πρέπει να πούμε ευτυχώς που δεν υλοποιήθηκαν γιατί θα ήταν λάθος; Ποιος θα μας πει τί είναι σωστό και τι λάθος; Τι παίζει με το αρχαίο θέατρο Μεγαλόπολης;
Ο λαός μας πάντως για εκείνους που δεν επιθυμούν να τελειώσουν μια δουλειά τους κατακεραυνώνει με τον ποιο σαφή και κατηγορηματικό τρόπο: «Όποιος βαριέται να ζυμώσει, δέκα μέρες κοσκινάει».
Θα μπορούσε το αρχαίο Θέατρο να είχε χρηματοδοτηθεί από το λιγνιτόσημο. Όμως οι ταγοί προτίμησαν να χτίσουν μαντρούλες και βρυσούλες στα βουνά. Θα μπορούσε τώρα να ενταχθεί στο Πρόγραμμα Δίκαιης Μετάβασης στη μεταλιγγνιτική εποχή. Όμως και πάλι οι ταγοί αποφάσισαν να ενταχθούν στο πρόγραμμα η Τρίπολη και η Μεσσηνία. Έτσι τα λεφτά κάνανε φτερά γι άλλες πολιτείες και η Μεγαλόπολη μένει με το θέατρο να γκρεμίζεται και οι αρμόδιοι να μας λένε στις διαλέξεις… «έπεα πτερόεντρα».
Στο σημείο αυτό, το «θάψτε το να σωθεί» προβάλλει σαν αναγκαιότητα. Μήπως οι ταγοί θα πρέπει να το δουν σοβαρά, να το θάψουν, ώστε οι επόμενες γενιές να μπορέσουν να το αξιοποιήσουν όπως πρέπει;
Σημείωση*: Οι καλένδες ήταν οι πέντε πρώτες ημέρες του ρωμαϊκού ημερολογίου. «Calo luna novella» δηλαδή «καλώ, τη νέα σελήνη», εκφωνούσε ο ανώτατος ιερέας αναγγέλλοντας τη νεομηνία. Η φράση «στις ελληνικές καλένδες», σημαίνει την παραπομπή ενός ζητήματος για υλοποίηση σε ανύπαρκτη ημερομηνία, μια και στο ελληνικό ημερολόγιο κατά την αρχαιότητα δεν υπήρχαν καλένδες αλλά οι λεγόμενες «νουμηνίες» (έναρξη νέας σελήνης), κάτι σαν τη σημερινή πρωτομηνιά…